Latający Uniwersytet Ludowy (LUL)

Latający Uniwersytet Ludowy – przyczyny powstania projektu i jego założenia

Coraz więcej samorządów, instytucji kultury i organizacji pozarządowych zgłasza się do naszej fundacji z propozycją współorganizacji wydarzeń festiwalowych. Świadczy to o wymiernych efektach naszej pracy, zwiększającej się świadomości deficytów edukacji w Polsce, a tym samym w regionie i wzrastających potrzebach lokalnych środowisk. Nieprzypadkowo jedną z najczęściej powtarzanych przez uczestników recenzją organizowanych przez nas wydarzeń – upraszczając i uogólniając – jest: „Znalazłem się w oazie wolności i czasie nadziei”. Istotniejszy od samej emocji związanej z taką refleksją jest ten racjonalny rodzaj poczucia wspólnotowej tożsamości, który uczestnicy zawdzięczają spotkaniu z niezależną kulturą, stającą się soczewką dla najważniejszych wyzwań i zagrożeń współczesności. Uczestnictwo w dyskusjach o tematach ekologicznych, społecznych i historycznych, uprawianych z niczym nieograniczoną wolnością słowa i wypowiedzi, inspiruje, rozwija, zwalcza obojętność. Kreuje ambasadorów idei progresywnych i liderów lokalnych wspólnot. Refleksja ta oznacza także niestety świadomość zanikających w zastraszającym tempie obecności takich rozmów i możliwego sporu o charakterze merytorycznym w oficjalnej debacie publicznej, zdominowanej przez zhomogenizowaną retorykę władzy, gdzie narzuca się społeczeństwu jedyny właściwy, nieomylny i zunifikowany sposób myślenia, oparty o tradycyjne wartości religijne i wywiedzione z nich anachroniczne w rzeczy samej „tradycyjne wartości rodzinne i społeczne”. Ten sam model cancelowania idei progresywnych równolegle i skutecznie wprowadzany jest w systemowej edukacji szkolnej. Obawiamy się, że dalsze pogłębianie zmian w polskiej edukacji doprowadzi do radykalnego wzrostu postaw antyeuropejskich, ksenofobicznych, nacjonalistycznych, homofobicznych i antyekologicznych.

W małych miejscowościach dostęp do edukacji pozaszkolnej, poszerzonej o uświadamianie w atrakcyjnej formie największych zagrożeń współczesności i możliwych rozwiązań narastających problemów społecznych jest bardzo ograniczony. Szkoła – coraz bardziej zindoktrynowana i demagogiczna – nie daje możliwości właściwego rozwoju i stawia młodzież a niejednokrotnie również rodziców na pozycji przegranej w stosunku do mieszkańców dużych miast. Nieprzypadkowo poparcie dla skrajnych poglądów politycznych jest największe w małych, ubogich gminach. Festiwal Góry Literatury spełnia swoją rolę, wyrównując szanse, ale z racji ograniczeń czasowych nie może pełnić roli miejsca systemowego dokształcania. Latający Uniwersytet Ludowy ma to zmienić, pozwalając na całoroczne działania edukacyjne wśród najbardziej potrzebujących.

Diagnozujemy obecnie w mniejszych miejscowościach Dolnego Śląska (i całego kraju) niebezpieczeństwo, polegające na planowym negowaniu różnorodności jako cechy fundamentalnej dla rozwoju otwartych i wolnych społeczeństw. Każda różnorodność – od rozumienia wagi wielokulturowości po ochronę i szacunek do odmienności rasowych, narodowych czy seksualnych – jest w ujęciu obecnej władzy jednym z największych zagrożeń dla silnego, homogenicznego narodowo i religijnie państwa. Populizm tych tez trafia bardzo często na podatny grunt. Cykliczny i widoczny format edukacyjny, w którym podejmujemy dyskusję z takimi głosami i pokazujemy mieszkańcom inny, fascynujący i równościowy świat będzie w naszym przekonaniu niezwykle istotny dla rozwoju lokalnych społeczności.

Chcąc odpowiedzieć na zagrożenia związane z takimi działaniami pasmo LUL rozrosło się z kilku warsztatów i seminariów w zeszłym roku do niemal 20 w czasie edycji tegorocznej. We wniosku do programu Climate Cultures Fundacji Allianz pisaliśmy w zeszłym roku i w tym miejscu należy to powtórzyć (szczególnie że opisane tendencje gwałtownie przyspieszają ze względu na fakt, że rok 2023 jest w Polsce rokiem wyborów parlamentarnych): „Od wielu lat w Polsce mierzymy się ze radykalną zmianą narracji prowadzonej przez władze, która w swoich głównych działaniach stawia na rozwiązania odrzucające i nieakceptujące faktu nieuchronności globalnej katastrofy ekologicznej. Odrzuca i ośmiesza zagrożenia utraty demokracji, praworządności i wolności słowa. Piętnuje mniejszości narodowe i etniczne, społeczności LGBT+. Używa i propaguje retorykę antyunijną, antyfeministyczną i antyrównościową. Korzysta z zaplecza finansowego i medialnego, inspirując, kreując i finansując środowiska promujące ksenofobię, nacjonalizm, jednowymiarowy (religijny i homogeniczny narodowościowo) patriotyzm. Indoktrynuje uproszczoną i nieprawdziwą polityką historyczną, usuwając z przestrzeni publicznej i edukacji szkolnej wielokulturowość, różnorodność i szacunek dla inności. Neguje europejskość i wartości demokratyczne. I – co najgorsze – skutecznie zmienia prawo, osiągając swoje cele również poprzez efekty mrożące i penalizację zachowań, które do tej pory były prawnie chronione i oczywiste dla obywateli, z których wciąż 70% opowiada się za członkostwem w Unii Europejskiej i obroną praw podstawowych. Uważamy, że praca organiczna, ukazująca ścisłą zależność pomiędzy wszystkimi tymi elementami w kształtowaniu przyszłości jest obowiązkiem literatury i sztuki oraz współdziałającej z nimi nauki. Jasne i dobitne precyzowanie ryzyk i zagrożeń, synergiczne ich analizowanie oraz uświadamianie konsekwencji wynikających z takich działań dla planety, społeczności i jednostek jest i pozostanie naszą najważniejszą misją”.

Dlatego podjęliśmy decyzję o częściowym przekształceniu Festiwalu w całoroczny cykl zajęć edukacyjno-kulturalno-społecznych i reorganizacji zajęć LUL w taki sposób, by stały się cyklicznymi wydarzeniami, odbywającymi się w szkołach, bibliotekach i siedzibach lokalnych organizacji pozarządowych, i instytucji kultury.

Opis projektu i oś czasu. Wpływ, cele i sposoby ich realizacji

Zwiększenie liczby zajęć i czasu trwania LUL odpowie również na potrzeby wielu samorządów, organizacji pozarządowych, instytucji i mieszkańców. Wspomniana, związana z sukcesem i jakością Festiwalu, coraz większa liczba zaproszeń do organizacji wydarzeń na terenie okolicznych samorządów nie jest w modelu festiwalowym możliwa do zrealizowania. Szczególnie, że i bez tego w trakcie kilkunastu dni festiwalowych, zapewnienie wszystkim chętnym udziału w seminariach czy warsztatach znacznie przekracza nasze możliwości. W tym nowym podejściu do rozwoju Festiwal stanie się dorocznym ukoronowaniem całorocznej pracy, pozwoli na podsumowywanie poszczególnych etapów w obecności bardzo dużej publiczności, stanie się symbolicznym „zakończeniem roku szkolnego”. Zadbamy przy tym, by nie stracił swojego wyjątkowego charakteru i sam również dalej się rozwijał.

Planujemy systematyczną pracę z młodzieżą i dorosłymi w formie cyklicznych lekcji, zajęć warsztatowych i seminaryjnych, do których scenariusze napiszą i które poprowadzą najwybitniejsi znawcy tematu z Polski i zagranicy. Ponadto hybrydowy charakter zajęć pozwoli na rejestrację najważniejszych cykli i dostęp do nich on-line. Podobnie scenariusze lekcji i warsztatów zostaną udostępnione publicznie i będą mogły być realizowane wszędzie tam, gdzie nie możemy dotrzeć. W każdym mieście i gminie, która będzie z nami współpracowała zorganizujemy lekcje w wybranych szkołach i co najmniej jedne zajęcia warsztatowe lub seminaryjne dla dorosłych. Istotnym elementem projektu będzie także pasmo artystyczne, w czasie którego zaproponujemy mieszkańcom regionu co najmniej raz na kwartał jedno unikatowe wydarzenie artystyczne, również odnoszące się do tematów poruszanych w czasie zajęć warsztatowych, seminaryjnych i lekcyjnych. W naszym przedsięwzięciu zadeklarowało dotąd udział 11 miast i gmin na Ziemi Kłodzkiej i w regionie wałbrzyskim, 2 miasta w województwie lubuskim, 3 gminy aglomeracji wrocławskiej oraz Warszawa, Kraków, Zielona Góra i oczywiście Wrocław. Kolejność, częstotliwość i rodzaje zaangażowania w każdym z ośrodków będą zależały od rozpoznania najważniejszych problemów przez partnerów lokalnych.

Zaproponujemy także zajęcia, przeciwstawiające się tradycyjnej tabuizacji zagadnień, które stają się bardzo palącymi problemami społecznymi. Będą to m.in.: lekcje i warsztaty z języka nienawiści, rodzinne zajęcia ze sposobów rozmowy o orientacjach seksualnych, zajęcia suicydologiczne – w miarę możliwości dedykowane nie tylko najbardziej narażonym na bezpośrednie zagrożenie, ale również skierowane do całych rodzin, lokalnych liderów opinii a także menedżerów kultury i urzędników, a także warsztaty i seminaria neuroróżnorodnościowe dotykające tlących się dopiero, ale w niedługiej przyszłości bardzo istotnych problemów społecznych, zajęcia z edukacji finansowej, równościowej, praworządnościowej i wiele innych wymienionych niżej. Z tego krótkiego opisu wyłania się obraz, równoległego do państwowego, systemu edukacji obywatelskiej, który obejmuje swym programem zarówno nauki ścisłe jak i humanistyczne, ujmowane interdyscyplinarnie, w kontekście kulturalnym, kulturowym, historycznym i geograficznym.

Szeroki przekrój tematyki zajęć, które prowadzili do tej pory wybitni znawcy poruszanych tematów: akademicy, nauczyciele, artyści, aktywiści, przedstawiciele organizacji pozarządowych, pokazał nam ogrom pracy, która jest do wykonania. Po kilku latach zajęć, prowadzonych na Festiwalu, wiemy znacznie więcej o tym, co jest jeszcze do zrobienia niż o tym, co udało nam się dokonać. Wydaje nam się, że nadanie temu zadaniu formy uporządkowanej, pozwoli również usystematyzować wiele istniejących aktywności i poprowadzić program pilotażowy dla innych województw. Założenie jest bowiem takie, że działania edukacyjne odbywają się w małych miastach i gminach, a dla miast dużych, w których dostęp do poruszanych tematów jest nieporównanie łatwiejszy i nie spotyka się z tak dużym oporem społecznym, zarezerwowaliśmy duże programowe konferencje i kongresy.

W działania LUL wprowadzimy także, usystematyzujemy i pogłębimy istniejące już i współorganizowane przez Fundację aktywności, związane z procesami legislacyjnymi czyli zmianami prawa dla mniejszości, prawami kobiet, zwierząt, nadania osobowości prawnej rzekom i innymi oddolnymi inicjatywami, które nie znalazły dotąd swojej zorganizowanej, spójnej i wyrazistej formy.

LUL ma pozwolić także na włączenie w swoje zasoby i realizację pod wspólną koherentną marką istniejących już i prowadzonych przez Fundację całorocznych projektów, realizowanych z wieloma różnymi partnerami, w których poruszamy zbliżone lub nawet te same tematy, tylko robimy to w dużych ośrodkach (Wrocław, Kraków), a czujemy i słyszymy potrzebę rozszerzenia tych działań na mniejsze miejscowości.

W ramach LUL zaprojektowaliśmy pięć głównych rodzajów (formatów) aktywności:

1. Lekcje – dla uczniów szkół podstawowych i średnich we współpracy z samorządami lokalnymi, którym podlegają szkoły.
2. Warsztaty – zajęcia praktyczne dla zainteresowanych tematami mieszkańców, w tym również całych rodzin.
3. Seminaria – zajęcia teoretyczno-praktyczne dla m.in.: nauczycieli, menedżerów kultury, organizacji pozarządowych i pracowników samorządowych, pozwalające podnieść kompetencje, przygotować do dalszej samodzielnej pracy z mieszkańcami i budować sieć liderów społecznych.
4. Wydarzenia artystyczne – ogólnodostępne spotkania autorskie, koncerty, pokazy filmowe, wystawy, performensy, dedykowane zagadnieniom z zakresu tematów LUL, odbywające się poza czasem trwania Festiwalu Góry Literatury.

Katalog tematów zajęć, które zaproponujemy partnerom fundacji i partnerom lokalnym, a częściowo z nimi przeanalizujemy i ukonkretnimy, przedstawia się następująco:

• katastrofa klimatyczna, ekologia, ochrona środowiska i naturocentryzm,
• przeciwdziałanie wszystkim rodzajom wykluczeń, m.in. ze względu na płeć, pochodzenie, rasę, religię w tym omawianie metod i sposobów używania języka w rozmowach o mniejszościach (m.in. narodowych i etnicznych, seksualnych) w środowisku szkolnym, rodzinnym i małych wspólnot lokalnych,
• mowa nienawiści, jej źródła i sposoby zapobiegania i przeciwdziałania, w tym umiejętność rozpoznawania mechanizmów fake newsów, indoktrynacji, populizmu, demagogii i manipulacji językowej w doświadczeniu codziennym zarówno w przekazach tradycyjnych, jak i cyfrowych,
• praworządność, w tym syntetyczne ujęcie procesu powstawania prawa i konsekwencji jego zideologizowanych lub koniunkturalnych zmian dla wszystkich obywateli, praca nad systemowymi zmianami w zakresie równouprawnienia zarówno ludzi (w tym praw kobiet) jak i natury (zwierząt, rzek, krajobrazu)
• wolność słowa, wypowiedzi i tworzenia
• kultura i sztuka jako źródła wolności obywatelskich, ich rola społeczno-, miasto-, państwowotwórcza,
• współpraca transgraniczna ze szczególnym uwzględnieniem wartości europejskich i specyfiki regionu,
• czytanie jako fundament rozwoju osobistego jednostki, rozwoju małych wspólnot i wreszcie rozwoju cywilizacyjnego, w tym zagadnienia przekładu literackiego, jako wzoru do porozumiewania się międzykulturowego,
• idea dostępności architektonicznej i cyfrowej,
• edukacja ekonomiczna i finansowa,
• rozwój i funkcjonowanie społeczeństwa obywatelskiego,
• sytuacja uchodźców i sposoby rozwiązywania ich problemów w małych samorządach oraz zagadnienia integracji,
• factchecking i prostowanie kłamstw historycznych obowiązujących w obecnej edukacji szkolnej i przekazach medialnych, głównie dotyczących historii najnowszej – w tym prawda o wartościach Unii Europejskiej i obowiązkach oraz przywilejach, wynikających z bycia jej członkiem,
• analiza i przeciwdziałanie zagrożeniom suicydalnym, zagadnienia neuroróżnorodnościowe, system pomocy i rozwiązywanie problemów psychicznych dzieci i młodzieży, przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.

Z zaprezentowanego katalogu zajęć wybierzemy zagadnienia, które będą przedmiotami lekcji w szkołach w konsultacji z dyrektorami szkół i po rozmowach, w których nauczyciele i mieszkańcy zdiagnozują najbardziej istotne ich zdaniem tematy. Lekcje poprowadzą eksperci fundacji i partnerów, autorzy, artyści, aktywiści. Tematy i formaty (czas trwania, miejsce, liczba osób itede) warsztatów i seminariów również zostaną poddane konsultacjom w poszczególnych wspólnotach (oczywiście z zastrzeżeniem rozłożonych w czasie zmian wynikających z ewaluacji i lepszego rozpoznania potrzeb i oceny efektów w poszczególnych miejscach). Do stworzenia scenariuszy tych zajęć i ich przeprowadzenia zaproszeni zostaną eksperci, interwenci kryzysowi, psychologowie, pracownicy społeczni, akademicy, specjalizujący się w zagadnieniach, które chcemy poruszyć. Postaramy się także, by w każdym z zaplanowanych rodzajów aktywności czynną rolę odgrywał zawsze jakiś twórca. Wielu spośród nich ma kompetencje do rozmowy o innych tematach niż własna twórczość i o relacjach sztuki z rzeczywistością i możliwości zmian społecznych przez sztukę.

Koordynację artystyczną zapewni zespół programowy i eksperci naszej Fundacji oraz partnerów, a naukową członkowie Akademickiego Centrum Badawczego Ex-Centrum Olgi Tokarczuk, akademickiego zespołu interdyscyplinarnego, który powołaliśmy z Uniwersytetem Wrocławskim. Każdy z lokalnych partnerów – przedstawiciele gminy, miasta, instytucji czy organizacji zostaną poproszeni ze sporym wyprzedzeniem o wybór zajęć z katalogu tematów, który opisaliśmy. Wspólnie z nimi zdecydujemy o głównych gościach i tematyce oraz miejscu zajęć (nie wykluczamy obecności na cyklicznych wydarzeniach kulturalnych w regionie, ucząc ich organizatorów włączania pasm edukacyjnych do swoich wydarzeń), dostosowując specyfikę do oczekiwań i możliwości lokalnych. Część z podejmowanych tematów jest już sformatowana przez ekspertów, część będzie domagała się stworzenia lub dostosowania do indywidualnych warunków. Ze względu na duże zbiory wspólne poszczególnych zagadnień właściwe ułożenie tematyki spotkań i zajęć będzie kluczowe i będzie wymagać od nas dużej elastyczności oraz interdyscyplinarnej pracy ekspertów wielu dziedzin. Pozwoli to jednak w długiej perspektywie na lepsze i skuteczniejsze sieciowanie podmiotów i lokalnych liderów opinii w ramach całego regionu, poszerzenie spektrum tematów, uświadamianie ich wzajemnej zależności w praktyce życia codziennego).

Podział zajęć na lekcje, warsztaty, seminaria czy spotkania otwarte wynika z swoistej płynności i przenikania się poszczególnych tematów a także specyfiki małych miejscowości i wsi. Duża część odbiorców naszych zajęć nie jest grupą możliwą do precyzyjnego zdefiniowania w momencie pracy projektowej. W małych miejscowościach udział w warsztatach o tematyce suicydalnej, neuroróżnorodnościowej, seksualnej, równościowej czy narodowościowej, związany z koniecznością zapisów na zajęcia i pojawieniem się na nich osobiście, jest równoznaczny z ogłoszeniem wszem i wobec o problemach, którymi dotknięte są rodziny, ich członkowie czy małe wspólnoty. To znowu, przy postępującej tabuizacji tych zagadnień i wzmacnianemu z tego powodu źle rozumianemu wstydowi, czy zagrożeniu ostracyzmem społecznym, o czym była mowa wyżej, wymaga odwagi, której nie powinniśmy na początku oczekiwać ani tym bardziej wymagać. Z analizy prowadzonej przez ostatnie dwa lata wynika, że z zajęciami seminaryjnymi powinniśmy dotrzeć do liderów opinii oraz pracowników samorządów, instytucji kultury, centrów pomocy społecznej i organizacji pozarządowych, a także nauczycieli – by pogłębiać ich kompetencje i przygotowywać do dalszej samodzielnej pracy w lokalnych społecznościach.

W rozmowie o na przykład katastrofie ekologicznej i sposobach jej przeciwdziałania należy używać tych samych narzędzi i umiejętnie je ze sobą wiązać, co wtedy, gdy przekonuje się do wizji przyszłości opartej na szacunku do inności, różnorodności, praworządności, wolności ekspresji artystycznej, wolności słowa i równości praw. Największym problemem, który Festiwal Góry Literatury zdiagnozował przez ostatnie lata, jest wciąż niska świadomość społeczna konieczności pilnych zmian w bardzo wielu sferach przyzwyczajeń społecznych. By powstrzymać postępującą katastrofę klimatyczną i ekologiczną niezbędna jest silniejsza edukacja pozaszkolna, atrakcyjne w formie sposoby inspiracji, aktywizacji i podnoszenia kompetencji kulturalnych i ekologicznych mieszkańców małych miast i wsi, sieciowanie i współpraca bardzo wielu podobnie myślących podmiotów, wyraźne i skuteczne wskazywanie i promowanie dobrych praktyk. Holistyczność LUL polega m.in. na tym, by do każdego z proponowanych tematów, bez względu na projektowe dominanty tematyczne, przykładać te same kwantyfikatory, jak do katastrofy ekologicznej. Innymi słowy uświadamiać, że zaniedbanie edukacji w jakimkolwiek z tematów z naszego katalogu może skutkować niewyobrażalnymi dramatami naszej cywilizacji.

Ponadto w ramach LUL będziemy pracować wraz z autorytetami i instytucjami oraz nieformalnymi ruchami obywatelskimi nad m.in. nadaniem osobowości prawnej rzece Odrze, wprowadzeniem zwierząt do polskiej konstytucji czy zmianą ustaw o pracownikach administracji publicznej, samorządowej i innych aktów prawnych dotyczących funkcji publicznych, by ustawowo wprowadzić w Polsce możliwość używania feminatywów w nazwach funkcji publicznych.

O nas

Fundacja Olgi Tokarczuk została założona 27 marca 2020 roku we Wrocławiu. Jesteśmy niezależną organizacją pozarządową, której ambicją jest wspieranie i promocja kultury i sztuki polskiej oraz światowej w Polsce i za granicą, a także promocja i wspieranie szeroko pojętej ochrony praw człowieka, demokracji, społeczeństwa obywatelskiego, swobód obywatelskich, środowiska naturalnego, przeciwdziałanie dyskryminacji, wspieranie praw kobiet oraz promocja i wspieranie wszechstronnego rozwoju Polski, w szczególności Wrocławia, Dolnego Śląska, Ziemi Lubuskiej i powiatów wałbrzyskiego oraz kłodzkiego.

Bliskie nam są zagadnienia natury ekologicznej, szczególnie związane z ochroną środowiska, zachowaniem środowiska naturalnego i naturalnych warunków życia wszystkich istot żywych. Dbamy o prawa zwierząt – właśnie o tej tematyki dotyczy realizowany przez nas projekt #zezwierzęcej. Debaty z cyklu #zezwierzęcej czerpią garściami z animal studies, pozwalają zmienić perspektywę i zachęcają do opuszczenia sfery wygodnej niewiedzy na temat eksploatacji i zwierząt, i przyrody. Ponadto, po ogromnej katastrofie ekologicznej, od 2023 roku zarówno Fundacja, jak i osobiście nasza Fundatorka, są zaangażowane w projekt dążący do nadania rzece Odrze osobowości prawnej. Wcześniej rozpoczęliśmy działania, mające na celu wpisanie zwierząt do polskiej konstytucji.

Promujemy i budujemy ideę społeczeństwa demokratycznego pozbawionego barier i uprzedzeń, w którym cenna jest wolność słowa i swobodna wymiana myśli. Walczymy o równość dotyczącą każdej sfery życia, sprzeciwiamy się dyskryminacji, szczególnie dyskryminacji związanej z tożsamością i orientacją seksualną. Prowadzimy działalność charytatywną – zorganizowaliśmy choćby Aukcję okaleczonych książek (chodzi o powieści Noblistki, które zostały zniszczone przez „polskich patriotów”, uważających idee Fundacji i Olgi Tokarczuk za antypolskie, i odesłane do naszej Fundacji, które my postanowiliśmy sprzedać na aukcji charytatywnej), dzięki której udało nam się zebrać ponad 12 tysięcy euro i przekazać je innym organizacjom pozarządowym walczącym o prawa osób LGBT+.

W 2021 roku nawiązaliśmy współpracę z Uniwersytetem Wrocławskim – powołaliśmy Akademickie Centrum Badań. Ex-Centrum Olgi Tokarczuk. W ten sposób możemy rozwijać działalność naukową w zakresie naszych zadań statutowych i mamy okazję do wspierania działalności naukowej i oświatowej, co realizujemy również w konkursie „Jak zdobyć Nagrodę Nobla?” oraz w Ogólnopolskim Konkursie im. Tymoteusza Karpowicza na recenzję literacką, którego finał przypada na czas szczególnie lubianego w Polsce Festiwalu Góry Literatury.

W zeszłym roku zorganizowaliśmy także największą z dotychczasowych edycję Festiwalu Góry Literatury, a także I Światowy Kongres Tłumaczy Olgi Tokarczuk, na który zaprosiliśmy kilkudziesięciu tłumaczy naszej Fundatorki z całego świata. Jako że w większości przypadków są to tłumacze również innych najważniejszych polskich autorów udało nam się zorganizować prawdziwe święto literatury, w czasie którego przedstawiliśmy polskiej publiczności najważniejszych ambasadorów naszej kultury, zorganizowaliśmy debaty i spotkania o recepcji polskiej literatury na większości kontynentów, zaprezentowaliśmy tłumaczom najbardziej obiecujące zjawiska na młodej polskiej scenie literackiej.

Już w maju rozpoczynamy organizację stypendiów i rezydencji dla artystów w naszej siedzibie i w zaprzyjaźnionych miejscach Dolnego Śląska (idea ta została przełożona o rok ze względu na oddanie naszych przestrzeni uchodźczyniom z Ukrainy zaraz po wybuchu wojny) – pozwolą one odwiedzającym poznać i zainspirować się nie tylko Wrocławiem, ale całym Dolnym Śląskiem.

Nieustająco sieciujemy organizacje pozarządowe, instytucje kultury, samorządy i biznes w wydarzeniach, projektach i programach zgodnych z naszym statutem.

Jak wspominaliśmy Fundacja Olgi Tokarczuk powstała w marcu 2020 roku. Jesteśmy zatem trzyletnim dzieckiem urodzonym w pandemii, dorastającym w okresie wojny i niespotykanego od 30 lat w Polsce kryzysu ekonomicznego. Tym samym w naszym myśleniu o przyszłości pojawiają się elementy, które zdawały się niemożliwe przed marcem 2020 roku i lutym 2022. Zadajemy sobie więcej pytań o definicję „normalności”, inaczej rozumiemy stabilność, lepiej dostrzegamy zagrożenia natury globalnej i zastanawiamy się, jak reagować na nie lokalnie. Jako organizacja dorastająca w czasach nieprzewidywalnych i groźnych uczymy się elastyczności, szybkiej reakcji na zmieniające się potrzeby i uwarunkowania społeczne, polityczne i ekonomiczne. Ale nasze podstawowe cele i zadania pozostają niezmienne. Współpraca z innymi podmiotami, wspierającymi konsekwentnie nasze działania pozwoliła nam na uzyskanie większej pewności w planowaniu długoterminowym, dała konieczną przestrzeń do budowania odpowiednich struktur i zasad funkcjonowania, pozwoliła na większy rozmach.