Festiwal Góry Literatury 13–21 lipca 2022

(ur. 1962)

– wybitna pisarka, eseistka, poetka i autorka scenariuszy, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury „za wyobraźnię narracyjną, która w połączeniu z encyklopedyczną pasją reprezentuje przekraczanie granic jako formę życia”. Najnowszymi książkami Olgi są Empuzjon (2022) oraz Pan Wyrazisty (2023), powieść graficzna stworzona razem z Joanną Concejo.

fot. Karpati & Zarewicz ZAiKS

(ur. 1948 w Warszawie)

– ukończyła praską uczelnię filmową FAMU w 1971 roku. Swoją karierę filmową rozpoczęła współpracą z Krzysztofem Zanussim oraz ze swoim mentorem Andrzejem Wajdą. Jako reżyser zadebiutowała filmem telewizyjnym „Wieczór u Abdona” (1975). Jej pierwszy film kinowy to „Aktorzy prowincjonalni” (1978), jeden ze sztandarowych filmów tzw. „kina moralnego niepokoju”, nagrodzony w Cannes nagrodą FIPRESCI w 1980 roku. W 1981, po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego, wyemigrowała do Francji.

Zrealizowała wiele filmów w koprodukcjach międzynarodowych: wśród nich „Europa, Europa” (1990), wyróżniony nominacją do Oskara za najlepszy scenariusz. Nominacje do Oskara otrzymała również w 1985 i 2012 – obie w kategorii najlepszego filmu nieanglojęzycznego – za filmy „Gorzkie żniwa” oraz „W ciemności”. Ze swoim przyjacielem, Krzysztofem Kieślowskim, współpracowała nad scenariuszem jego trylogii „Trzy kolory”.

Inne jej filmy to między innymi „Gorączka” (1980), „Kobieta samotna” (1981), „Zabić księdza” (1988), „Olivier, Olivier” (1991), „Tajemniczy ogród” (1993), „Całkowite zaćmienie” (1995), „Plac Waszyngtona” (1997), „Trzeci cud” (1999), „Strzał w serce” (2001), „Julia wraca do domu” (2002), „Kopia mistrza” (2005), „Pokot” (2017), „Gareth Jones” (2019).

Formatowała i realizowała poszczególne odcinki kilku znaczących serii telewizyjnych w USA (m.in. „The Wire”, „Treme”, „The Killing”, „House of Cards”).

Wyreżyserowała miniserie: „Gorejący krzew” dla HBO Europe, inspirowaną samobójczą śmiercią Jana Palacha, 21-letniego studenta, który podpalił się w Pradze w ramach protestu przeciw reżimowi komunistycznemu i okupacji Czechosłowacji przez wojska Układu Warszawskiego, a także „Dziecko Rosemary”, realizowane dla amerykańskiego kanału NBC. Jest jedną z reżyserek pierwszego polskiego serialu dla Netflix – „1983”.

Jej ostatni film „Szarlatan”, który miał swoją premierę na 70. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie, do polskich kin wszedł jesienią 2020.

fot.: Jacek Poremba / KMBO Films

– pianistka, kompozytorka, producentka autorka tekstów i wokalistka dzielącą życie między Warszawę, którą uczyniła swoim domem, i Berlin, gdzie studiowała i gdzie często wraca pracować nad kolejnymi projektami. W instrumentarium jej dzieł znajdziemy smyczki, fortepian, głos, elektronikę, perkusję i kontrabas.

Na swoim koncie ma dwie solowe płyty: „Esja” (5.04.2019) i „Home” (29.05.2020). Obie zostały wydane przez prestiżową brytyjską wytwórnię Gondwana Records (Portico Quartet, Go Go Penguins, Matthew Halsall). W 2021 roku ukazała się płyta „Inner Symphonies” nagrana z Dobrawa Czocher, a wydana przez Deutsche Grammophon.

Artystka została doceniona również w Polsce otrzymując nagrodę „Gazety Wyborczej” za „Sanki” (2019), przyznawaną przez dziennikarzy dla najciekawszej nowej twarzy na rodzimym rynku muzycznym, nominację do Paszportów Polityki, oraz Bestsellery EMPiKu „Odkrycie roku”. Otrzymała również 5 nominacji do nagrody Fryderyk 2020, a w 2022 roku zdobyła Fryderyka w kategorii Producentka Roku. Została nagrodzona 4 za Album Roku Alternatywa, Debiut Roku, Kompozytor Roku i Najlepsze Nowe Wykonanie z Melą Koteluk za utwór „Odprowadź”.

Na 45. Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdyni otrzymała nagrodę za najlepszą muzykę do filmu Piotra Domalewskiego „Jak najdalej stąd”.

W 2021 roku odebrała Fryderyka dla Kompozytora Roku oraz nagrodę Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Transatlantyk – Transatlantyk Golden Ark Best Polish Young Composer 2021.

Jej muzyka zainspirowała również jedną z najważniejszych polskich reżyserek filmowych, Małgorzatę Szumowską, która postanowiła wykorzystać utwór „Eden” jako ścieżkę dźwiękową do swojego krótkiego filmu dla Miu-Miu #MiuMiuWomensTales.

Fot.: Aleksandra Zaborowska

– kompozytorka, autorka tekstów i aktywistka zaangażowana w działania proekologiczne. Jeden z czołowych głosów na polskiej scenie muzycznej. Zadebiutowała w 2001 roku, współtworząc z siostrą Pauliną Przybysz zespół Sistars.

Od czasu płyty „Prąd”, każdy kolejny album Natalii nagradzany jest Fryderykiem. Przedostatnia płyta „Jak Malować Ogień” (2019) również została uhonorowana statuetką Fryderyk w kategorii – Album Roku Pop.

W 2020 roku ukazał się ostatni dotychczas album – nagrany w kultowej konwencji MTV UNPLUGGED.

Najnowsze wydawnictwo, krążek „Zaczynam się od miłości” z utworami skomponowanymi przez Natalię Przybysz i jej Zespół do niezaśpiewanych dotąd tekstów Kory ukazał się 11 marca 2022 roku.

Fot.: Silvia Pogoda

DAGADANA już od ponad 14 lat znakomicie łączy elementy kultury polskiej i ukraińskiej za pomocą jazzu, elektroniki czy world music. Tam, gdzie dociera, przekracza granice pomiędzy narodami, sceną a publiką, udowadniając, że szczerość w muzyce zapoczątkowuje niesamowitą mistyczną przygodę, wymianę dziejącą się między ludźmi.

Zespół jest ambasadorem słowiańskiej kultury, zarówno polskiej, jak i ukraińskiej.

DAGADANA jako jedyny zespół z Polski i Ukrainy zagrał w 2019 roku na legendarnym Glastonbury Festival! Rozpisywał się o nich amerykański National Geographic. Koncertowali w 26 krajach. Na tratwie, w kopalni, na pustyni, na największym festiwalu w Ameryce Południowej a także podczas wielu tournée w Chinach.

Nowa płyta „Tobie” (nominowana do Nagród Fryderyk 2022) jest pełna pieśni życzeniowych (najstarszych utworów zachowanych na słowiańskich ziemiach). Folkowo-jazzowo-elektroniczne aranżacje są ważnym głosem nie tylko w polsko-ukraińskich relacjach. Zespół pokazuje, że śpiewając w ojczystych językach, można zwrócić uwagę radiowców i słuchaczy w najdalszych zakątkach naszego globu.

Skład zespołu:

• Daga Gregorowicz – wokal, elektronika, perkusjonalia
• Dana Vynnytska – wokal, instrumenty klawiszowe, perkusjonalia
• Mikołaj Pospieszalski – kontrabas, gitara basowa, skrzypce, syntezatory, wokal
• Bartosz Mikołaj Nazaruk – perkusja, perkusjonalia, wokal

Fot.: Dominika Dyka

– mezzosopranistka, absolwentka Holenderskiej Akademii Opery Narodowej, gdzie śpiewała partie m.in. Donny Elviry w „Don Giovannim” Mozarta, tytułowej roli w „Cendrillon” Masseneta, pierwszoplanowej roli Klary we współczesnej operze „Matka czarnoskrzydłych snów” Hanny Kulenty i Gertrudy w „Hänsel und Gretel” Humperdincka.

W 2005 roku zdobyła drugą nagrodę za śpiew na renomowanych krajowych konkursach muzycznych i teatralnych Axion Classic w Brukseli. W tym samym roku rozpoczęła studia w Królewskim Konserwatorium Flandrii w Antwerpii u Stephanie Friede. Zofia jest teraz trenowana przez Irę Siffa i Hansa Pietera Hermana w Amsterdamie.

W 2011 i 2012 roku została zaproszona na kilka kursów mistrzowskich w Nowym Jorku, Berlinie i Oslo, gdzie prowadziła ją Patricia McCaffrey, John Norris i John Lidal.

W 2013 roku Zofia była jedną z wybranych uczestniczek Międzynarodowych Konkursów Wokalnych w Hertogenbosch. Z tej okazji została zaproszona jako solistka IVC Bachcantates.

Jej debiut na dużej scenie miał miejsce w 2010 roku w Opera Vlaanderen rolami Sonji i Pielęgniarki w nowym dziele The Rage of Life, Eleny Kats-Chernin. Występowała w tym spektaklu w Belgii, a także w Operadagen Rotterdam i na Międzynarodowym Festiwalu Operowym w Miscolk na Węgrzech.

Inne role, które zagrała to Siostra Cienia w „Małych kobietach” (Mark Adamo, 2009), Matka w „Orphelie w de Bovenkamer” (Axelle Kennes, 2010), Anna Karenina w „Dolores” (Mathias Coppens i Arianna w Lamento D’Arianna, Claudio Monteverdi, 2015). W kwietniu 2016 roku Zofia Hanna została zaproszona do wykonania recitalu piosenki w Muziekgebouw aan’t IJ wraz z pianistą Mathiasem Coppensem, jako program towarzyszący przed Stéphane Degout.

W październiku 2017 Zofia zdobyła I nagrodę na III Międzynarodowym Konkursie „Toscanini” w Brescii we Włoszech.

W zeszłym sezonie wykonała Mercédesa w inscenizacji „Musichall Carmen” w różnych salach Belgii i Holandii oraz Lady Makbet w przepisanej wersji „Makbeta” Verdiego M. Coppensa w specjalnej dziecięcej produkcji dla Opery Vlaanderen. Zeszłego lata dołączyła do programu Alvarez Young Artist w Garsington Opera, gdzie pracowała z dyrygentami Jac van Steen, Justin Doyle, Laurence Cummings oraz reżyserami Paulem Curranem i Martinem Duncanem.

Należą do klasyki. Znają ich wszyscy. Prostotą i szczerością trafiają do każdego, są uniwersalni. Bez względu na wiek – swój czy odbiorcy – potrafią trafić w sedno i uchwycić to coś szczególnego, tu i teraz. Ich utwory mają niesamowitą zdolność pobudzania do rozmowy, otwierają umysł i rozwiązują języki. Niewiele zespołów w Polsce może pochwalić się tak bogatą historią wspólnego grania. Razem przeszli długą drogę przez wiele nurtów i stylistyk, od jarocińskiej sceny, po studio im. Agnieszki Osieckiej. Stale imponują wrażliwością, spostrzegawczością i dystansem.

Koncertuja nieprzerwanie od 1990 roku, w roku 2020 obchodzili 30-lecie swojego istnienia.

W 1994 roku album „Cztery” był nominowany do Fryderyków w kategorii„ Najlepszy Album piosenki Poetyckie”. W roku 1995 grupa nagrała płytę „Sufit” – świetnie przyjętą przez fanów i krytykę. Kolejna płyta pt. „Niecud”, wyprodukowana przez Marcina Pospieszalskiego otrzymała Fryderyka 1999 w kategorii „Muzyka Alternatywna”. W roku 1990 – z okazji 10 lecia istnienia grupy ukazała się składanka pt. „Muzyka z talerzyka” z nową wersją piosenki „Talerzyk”. Następnym krążkiem, nagranym po kilku latach przerwy był koncert z piosenkami Agnieszki Osieckiej zarejestrowany w studio jej imienia w piątą rocznicę śmierci autorki. Koncert pt. „Czy te oczy mogą kłamać”  przeszedł do historii polskiej muzyki rozrywkowej, nakład płyty przekroczył ponad sto tysięcy egzemplarzy – płyta zyskała status „platynowej”. „Czy te oczy mogą kłamać” została nominowana do Fryderyków 2002 w osobliwej kategorii  „Muzyka Popularna”. Rok później ukazuje się studyjny, autorski album „Trudno nie wierzyć w nic”, który ugruntowuje pozycję zespołu Raz, Dwa, Trzy na polskim rynku muzycznym. Za tę płytę „RDT” nominowany jest do Fryderyków 2003 aż w siedmiu kategoriach. Otrzymuje pięć statuetek. 6 sierpnia 2005 roku zespół zagrał koncert na XI Przystanku Woodstock w Kostrzynie nad Odrą. W marcu 2007 roku na zamówienie Przeglądu Piosenki Aktorskiej zespół przygotowuje program z piosenkami Wojciecha Młynarskiego. Entuzjastycznie przyjęty koncert premierowy powoduje, że 10 czerwca  w Studio im. Agnieszki Osieckiej w Warszawie zespół nagrywa koncertowy materiał płytowy z piosenkami Mistrza.

Fot.: Radek Polak

Założycielami zespołu są Ela Rojek i Jarek Bieliński występujący na scenie od siedmiu lat. W 2019 roku nagrali swoją pierwszą płytę – „Piosenki snuja”. W ich repertuarze można odnaleźć nawiązania do nurtu „Krainy Łagodności”. Czerpią z bossa novy, indie folku, bluesa, smooth jazzu, reggae i nawet swinga.

Zespół Póki Co tworzą: Ela Rojek (śpiew, ukulele, przeszkadzajki), Jarek Bieliński (gitary), Marcin Świdziński (instrumenty klawiszowe), Mateusz Dwornik (kontrabas, gitara basowa), Bartosz Naumowicz (perkusja), a także gościnnie muzykuje z nami Sebastian Pachecki (trąbka).

Zależy nam na tym, żeby naszą muzykę cechowała dobra energia, pozytywne wibracje a w warstwie tekstowej dobry humor oraz dystans do otaczającego świata.

Filip Springer (ur. 1982 r.) – pisarz i fotograf. Autor wielu cykli reporterskich oraz książek, m.in. Miedzianka. Historia znikania, Wanna z kolumnadą, 13 pięter, Miasto Archipelag, Źle urodzone. Stypendysta Narodowego Centrum Kultury, Fundacji „Herodot” im. Ryszarda Kapuścińskiego i Miasta Stołecznego Warszawy. Nominowany do najważniejszych nagród literackich w Polsce. Jego książki tłumaczone są na angielski, niemiecki, rosyjski, czeski i węgierski, a w przygotowaniu jest także tłumaczenie na chiński. Współpracuje z Instytutem Reportażu w Warszawie, współtwórca festiwalu literackiego MiedziankaFest i Miedzianka po drodze.

W marcu 2023 roku nakładem wydawnictwa Karakter ukaże się jego najnowsza książka Mein Gott, jak pięknie.

Fot. Adam Lach

źródło: https://agencjaopowiesci.pl/filip-springer/

Wszystko zaczęło się od „Son Of The Blue Sky” …

Był rok 1992. Cała Polska śpiewała piosenki z debiutanckiej płyty WILKÓW:

Son of The Blue Sky, Aborygen, czy Eli Lama Sabachtani. Album błyskawicznie pokrył się platyną. Po wielkim sukcesie zespół wyruszył w trasę koncertową, która trwała prawie bez przerwy przez 3 lata, a następnie nieoczekiwanie na kilka lat zawiesił działalność.

W 2002 roku WILKI wykonały brawurowy come back z płytą „4”, której sprzedaż osiągnęła 100 tysięcy egzemplarzy. Piosenki „Baśka” oraz „Urke” nie były jednorazowym sukcesem. Później zespół wydał jeszcze 2 studyjne płyty, które także  przyniosły wiele przebojów oraz pokryły się złotem. „Bohema”, „Love Story”, „Słońce pokonał cie”, „Here I am”, „Na zawsze i na wieczność” – to tylko niektóre z hitów zespołu.

W 2009 roku grupa została zaproszona do udziału w koncercie z kultowej na całym świecie serii MTV Unplugged.  Był to elitarny występ, w niezwykłym klimacie, wyłącznie dla najwierniejszych fanów i grona najbliższych przyjaciół, podczas którego powstał album live – kolejna Złota Płyta w historii zespołu.

W 2016 roku ukazał się ósmy album zespołu zatytułowany „Przez dziewczyny”, który promował piosenka o tym samym tytule. To najbardziej radosna, rockandrollowa płyta w dorobku Wilków, najbliżej jej klimatem do przebojowej „4”, nie bez wpływu było pojawienie się „świeżej krwi” w zespole. Do grupy dołączył Beniamin Gawliński, syn lidera grupy, który gra na gitarze akustycznej i klawiszach, a także śpiewa.

11 maja 2018, dokładnie na 26 rocznicę debiutu ukazał się dwupłytowy album 26/26, zawierający 25 największych przebojów i nowy utwór „Na krawędzi życia”, promujący to wydawnictwo. Do piosenki powstał dekadencki, malarski teledysk autorstwa Olgi Czyżykiewicz. Utwór uzyskał prawie 7.000.000 odtworzeń na YT.

Już od kilku lat Wilki w styczniu i lutym grają klubowe trasy, które cieszą się wielką estymą fanów. W 2019 i 2022 były to koncerty akustyczne, a w 2020 roku odbyła się „Niebieska Trasa”, podczas której zespół przypomniał cały materiał z debiutanckiej płyty.

W 2020 roku do wilczej watahy dołączyła nowa sekcja rytmiczna – Adam Kram, doświadczony, nowoczesny perkusista współpracujący dotąd z Sylwią Grzeszczak oraz basista Emanuel Gawliński, drugi z synów Roberta.

W tym roku minie równo 30 lat od wydania pierwszej płyty Wilków, więc na koncertach zespół zaprezentuje przekrój swoich największych przebojów, a także premierowe piosenki z płyty „Wszyscy marzą o miłości”, którego wydanie jest zaplanowane na jesień 2022. Płytę pilotuje singiel „Liczysz się tylko ty”.

– ukraińska prozaiczka i poetka, tłumaczka, menedżerka kultury, producentka książek i podcastów, członkini PEN Ukraina.

W 2012 roku przetłumaczyła i opublikowała powieść „Lights out in Wonderland” brytyjskiego pisarza DBC Pierre’a. W 2014 roku Haśka napisała swoją pierwszą powieść „Hunt, Doctor, Hunt!” na własnym telefonie, gdy była przykuta do łóżka – powieść doczekała się audiobooka w 2021 z głosem autorki.

W 2019 roku druga powieść, „Behind Their Backs” została pierwszą ukraińską powieścią, która otrzymała Literacką Nagrodę Unii Europejskiej, a także dwie ukraińskie nagrody (LitAccent Award i Espreso TV Readers Choice) oraz wyróżnienie w konkursie book pitch podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Odessie.

Haśka regularnie publikuje opowiadania, eseje i wiersze do zbiorów, antologii i magazynów literackich.

Studiowała filologię klasyczną i dlatego zarejestrowała „BATRACHOMYOMACHIA” jako znak towarowy dla swoich projektów artystycznych i współpracy.

Fot.: Olga Zakrevska

(ur. 1960)

– jedna z czołowych ukraińskich pisarek, autorka ponad dwudziestu książek (poezja, proza, eseistyka, filozofia), laureatka wielu nagród krajowych i zagranicznych. Wykładała na uniwersytetach w USA (Pensylwania, Harward, Pittsburgh). Jej książki i artykuły zostały przetłumaczone na języki: polski, angielski, francuski, niemiecki, czeski, węgierski, chorwacki, bułgarski, rosyjski, perski. W Polsce ukazały się powieści „Badania terenowe nad ukraińskim seksem” (2003) i „Muzeum porzuconych sekretów” (2012), zbiór opowiadań „Siostro, siostro” (2007) i wywiad rzeka „Ukraiński palimpsest. Oksana Zabużko w rozmowie z Izą Chruślińską” (2013). W 2013 roku za „Muzeum porzuconych sekretów” otrzymała Nagrodę Literacką Angelus. Ostatnio opublikowała zbiór esejów „Planeta Piołun” (Wydawnictwo Agora). Mieszka w Kijowie.

Fot.: Max Pflegel

(ur. 1985 w Iwano-Frankowsku)

– jest ukraińską pisarką, dziennikarką, scenarzystką i menedżerką kultury. Ma na swoim koncie kilka tomików poezji, powieści, zbiorów opowiadań, książek dla dzieci, a także scenariuszy filmowych oraz sztukę „Hamlet Babylon”, wystawianą w Kijowie, Genewie i Wiedniu. Jej twórczość tłumaczona jest na angielski, czeski, francuski, hiszpański, niemiecki, szwedzki, rumuński, rosyjski i hebrajski. W Polsce poza nagrodzoną Angelusem powieścią „Nikt tak nie tańczył jak mój dziadek” nakładem wydawnictwa Warsztatów Kultury ukazały się jeszcze zbiór opowiadań „Szczęśliwi nadzy ludzie” (2017) oraz powieść „Sonia” (2018). Wszystkie te książki przełożył Bohdan Zadura.

Fot.: Max Pflegel

(ur. 1986 we Lwowie)

– jako dziecko marzyła o byciu pisarką, wybrała jednak informatykę i przez dziesięć lat pracowała jako programistka oraz menadżerka w międzynarodowych korporacjach. Dziś zajmuje się wyłącznie pisaniem. Jest wielokrotnie nagradzaną autorką dwóch powieści, jednej książki dla dzieci oraz wielu esejów i opowiadań, które czynią ją jednym z najważniejszych literackich głosów Ukrainy.

(ur. 1983 w Iwano-Frankiwsku)

– ukraińska pisarka, eseistka i dziennikarka. Ukończyła filologię ukraińską na Podkarpackim Uniwersytecie Narodowym im. W. Stefanyka w Iwano-Frankiwsku. Autorka ośmiu książek. W 2016 roku za powieść Zapomnienie uhonorowana nagrodą BBC w konkursie na najlepszą ukraińską książkę roku. Ponadto laureatka Crystal Vilenica (2013), Nagrody Literackiej im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego (2013), Ingeborg-Bachmann-Preis (2018) czy ostatnio Uznamskiej Nagrody Literackiej (2022). W 2020 roku otrzymała nominację do Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus za polski przekład powieści „Zapomnienie” (tłum. Marcin Gaczkowski).

Fot.: Marcin Gaczkowski

(ur. 1993 w Lubinie)

– mieszka i pracuje we Wrocławiu. Diagnostka laboratoryjna, poetka, autorka tomów: „Wątpia” (2016), „Animalia” (2019), „Nebula” (2020) oraz „zmyśl[       ]zmysł” (2021; jako Laura Osińska). Jej wiersze tłumaczone były na angielski, czeski, irlandzki, rosyjski, słoweński, ukraiński, węgierski. Nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia w kategorii Poezja i dwukrotnie do nagrody kulturalnej Gazety Wyborczej WARTO. Laureatka Nagrody Poetyckiej im. Wisławy Szymborskiej.

– uczony, kosmolog, filozof i teolog, który w matematycznych równaniach teorii naukowych potrafi dostrzec dzieła sztuki, a wielkich fizyków uważa za genialnych artystów, tworzących swe kompozycje z liczb i matematycznych formuł, a nie z kamienia, brązu, słów, barw czy dźwięków. Sam w swoich licznych książkach i artykułach naukowych z powodzeniem odnajduje się w obu rolach: naukowca-artysty i pisarza-uczonego.

Jest autorem kilkuset artykułów naukowych i blisko siedemdziesięciu książek, m.in. „Filozofia przypadku. Kosmiczna fuga z preludium i codą” (CCPress 2012), „Ważniejsze niż Wszechświat” (CCPress 2018), Nieskończenie wiele Wszechświatów. Od Einsteina do nieskończoności (CCPress 2021), Szkice z filozofii głupoty (wraz z Bartoszem Brożkiem i Jerzym Stelmachem, CCPress 2021).

Laureat nagrody J. Templetona, członek Papieskiej Akademii Nauk, Obserwatorium Watykańskiego, European Society for the Study of Science and Theology, The Center for Theology and the Natural Sciences, European Physical Society, International Astronomical Union, International Society for General Relativity and Gravitation, International Society for Science and Religion, Polskiej Akademii Umiejętności, Towarzystwa Astronomicznego i Towarzystwa Teologicznego. Kawaler Orderu Orła Białego i Krzyża Komandorskiego Odrodzenia Polski.

Dyrektor i założyciel Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie.

Fot.: Adam Walanus

(ur. 1974 w Tarnowie)

– prozaik, eseista, krytyk. Autor publikowanych w Wydawnictwie Literackim m.in. „Czarnych oceanów”, „Innych pieśni”, „Perfekcyjnej niedoskonałości”, „Lodu”, „Wrońca”, „Starości aksolotla”, „Imperium chmur” oraz licznych opowiadań – w tym zekranizowanej przez Tomka Bagińskiego „Katedry” – zgromadzonych m.in. w tomach „W kraju niewiernych” oraz „Król Bólu”. Autor eseju-rzeki „Po piśmie”, ukazującego ludzkość wchodzącą w epokę postpiśmienną. Tłumacz-reinterpretator „Serca ciemności” Conrada. Wielokrotny laureat nagród im. Janusza A. Zajdla, wielokrotnie nominowany do Paszportu „Polityki”, także do nagrody literackiej Nike i Angelusa; laureat nagrody Kościelskich, laureat Europejskiej Nagrody Literackiej. Na podstawie powieści „Starość aksolotla” Netflix wyprodukował serial „Kierunek: Noc”.

fot.: Albert Zawada

– jest dziennikarką, wielokrotnie nagradzaną historyczką, autorką tekstów dla The Atlantic oraz starszym adiunktem w SNF Agora Institute na Uniwersytecie Johnsa Hopkinsa, gdzie współprowadzi projekt dotyczący dezinformacji XXI wieku i kurs o demokracji. Jej książki to Czerwony Głód(tłum. Barbara Gadomska, Wanda Gadomska), Za żelazną kurtyną. Ujarzmienie Europy Wschodniej 1944–1956 (tłum. Barbara Gadomska) oraz Gułag (tłum. Jakub Urbański), który w 2004 roku zdobył Nagrodę Pulitzera w kategorii literatura faktu. Jej najnowsza książka Zmierzch demokracji. Zwodniczy powab autorytaryzmu (tłum. Piotr Tarczyński) to bestseller New York Timesa. Przez piętnaście lat była felietonistką i członkiem rady redakcyjnej The Washington Post; była także zastępcą redaktora naczelnego Spectatora i felietonistką kilku brytyjskich gazet. Jej teksty ukazywały się m.in. w New York Reviev of Books, The New Republic, The Wall Street Journal, Foreign Affairs oraz w Foreign Policy.

Fot. Maciej Zienkiewicz

– dziennikarka, reporterka i pisarka, z wykształcenia psycholożka. Od pierwszego do ostatniego numeru (1982–1989) pracowała w zespole „Tygodnika Mazowsze”, pisma podziemnej Solidarności, współtworzyła też „Gazetę Wyborczą”, z którą związana jest do dzisiaj. Autorka kilkunastu książek, w tym: „Pamiątkowe rupiecie. Przyjaciele i sny Wisławy Szymborskiej” (1997, wraz z Joanną Szczęsną), „My z Jedwabnego” (2004), za którą otrzymała Europejską Nagrodą Książkową i amerykańską nagrodą dla najlepszej książki o tematyce Holocaustu (National Jewish Book Award), „Sendlerowa. W ukryciu” (2007), biografia Jacka Kuronia, „Jacek” (współautorka: Helena Łuczywo), „Cena. W poszukiwaniu żydowskich dzieci po wojnie” (2022).

fot.: Fondation Jan Michalski © Tonatiuh Ambrosetti

– pisarka, ekofeministka, kulturoznawczyni, aktywistka. W swoich ksiażkach i tekstach zajmuje się głównie tematami związanymi z osobami dyskryminowanymi – w tym z mniejszościami, z głównym uwzględnieniem osób z niepełnosprawnościami. Ekofeminizm i niepełnsprawność to główne wątki, którym poświęca uwagę. W swojej pierwszej książce „Łebki od Szpilki” Szpila opowiadała o niepełnosprawnych córkach, w drugiej o Polakach z uwzględnieniem i ujęciem w oryginalny sposób problemu antysemityzmu, rasizmu i homofobii oraz LGBTQ, w trzeciej zaś – „Heksach” o dyskryminacji kobiet i paleniu ich na stosach w procesach o czarostwo. Pisarka traktuje swoje książki jak projekty społeczno-polityczno-kulturowe, uważając pisanie książek dla samego czytania za anachroniczne i niestosowne w świecie, któremu grozi katastrofa klimatyczna i w którym dochodzi do ludobójstwa na różnym tle, także tym mniejszościowym.

fot. Kinga Karpati&Daniel Zarewicz

(ur. 1961)

– wybitny australijski powieściopisarz pochodzący z Tasmanii. Zajmuje się także reżyserowaniem filmów i pisaniem scenariuszy. Laureat prestiżowych nagród: Commonwealth Writers’ Prize, Queensland Premier’s Prize, Western Australian Premier’s Prize i Tasmania Book Prize oraz Nagrody Bookera, którą otrzymał w 2014 r. za powieść „Ścieżki Północy”, nad którą pracował 12 lat. Nakładem Wydawnictwa Literackiego ukazało się 8 książek Richarda Flanagana, w tym ostatnia inspirowana katastrofalnymi pożarami australijskiego buszu – „Żywe morze snów na jawie” (2022, przeł. Maciej Świerkocki).

fot.: Joel Saget

(ur. 1970 w Warszawie)

– kulturoznawczyni, profesorka w Ośrodku Studiów Amerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego, feministka. Autorka wielu tekstów naukowych, polemik, esejów i felietonów. Wydała m.in. „Świat bez kobiet” (nowe, poszerzone wydanie: Marginesy, 2021), „Rykoszetem” (2008), „Matkę Feministkę” (2014) oraz „Memy i graffy” (2015, wspólnie z Martą Frej). Jej ostatnia książka, napisana wspólnie z Elżbietą Korolczuk, to „Kto się boi gender? Prawica, populizm i feministyczne strategie oporu” (polskie wydanie Krytyka Polityczna, 2021, angielskie – Routledge, 2021). Jest też autorką polskiego przekładu „Własnego pokoju” Virginii Woolf.

fot.: Magda Staroszczyk

(ur. 1991 w Holandii)

– tworzy prozę i poezję (pierwszy tomik został przez jedną z holenderskich gazet okrzyknięty największym literackim objawieniem). Debiutancka powieść „De avond is ongemak” (pol. wyd. „Niepokój przychodzi o zmierzchu”, przeł. Jerzy Koch, Wydawnictwo Literackie, 2021) otrzymała wiele wyróżnień, m.in. była nominowana do prestiżowej nagrody Libris Literatuur Prijs oraz zdobyła nagrodę ANV przyznawaną za debiut. Ukoronowaniem dotychczasowej kariery literackiej Rijnevelda jest Międzynarodowa Nagroda Bookera za 2020 rok. Marieke Lucas Rijneveld określa siebie jako osobę niebinarną.

fot.: Jeroen Jumelet ANP East News

(ur. 1978 w Warszawie)

– filozofka, absolwentka Wydziału Filozofii i Socjologii UW, stypendystka Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Włoskiej i The Kościuszko Foundation, visiting scholar w Princeton University. Prodziekan Wydziału Zarządzania Kulturą Wizualną Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Autorka książek: „Rzemiosło formowania. Luigiego Pareysona estetyka formatywności”, „Doświadczenie estetyczne i wspólnota spektaklu”, tłumaczka tekstów włoskich filozofów (Pareyson, Vattimo, Eugenio Barba i in.). Stała współpracowniczka „Kultury liberalnej” i Szkła kontaktowego w TVN24 i Radia Nowy Świat. W Akademii Sztuk Pięknych prowadzi zajęcia z historii filozofii, estetyki i filozofii kultury z elementami antropologii. Pod jej kierunkiem powstało kilkadziesiąt znakomitych teoretycznych prac dyplomowych i licencjackich.

fot.: Adam Tuchliński

– urodzona jako Ola Szenfeld w Warszawie, po Marcu ’68 jako dziecko wyemigrowała  z rodzicami do Francji, a potem do Niemczech. Żyje jako dziennikarka i moderatorka w Monachium, pisze o życiu i o literaturze, wydała przeróżne antologie o polskiej, żydowskiej i francuskiej prozie. Otrzymała nagrodę za najlepszą nienapisaną powieść współczesną od burmistrza Monachium.

Fot.: Noah Cohen

– dr nauk humanistycznych (etyka), mgr ochrony środowiska (Wydział Nauk Biologicznych UWR), studentka Interdyscyplinarnych Studiów Europejskich, członkini sieci „Team Europe”. Współorganizatorka pleneru artystycznego Ziemia Zgorzelecka 1971–2021 w Opolnie-Zdroju nad krawędzią odkrywki Turów oraz konferencji „Między wzrostem a katastrofą. Postwzrost” wraz z Instytutem Kulturoznawstwa UWr.  Bada fenomen odpowiedzialności w kontekście kryzysu ekologicznego.

(ur. 1967 we Wrocławiu)

– niezależny artysta i kurator. Działa w szeroko pojętym spektrum sztuk wizualnych – od malarstwa i grafiki, poprzez instalacje i asamblaże czy performans, aż po sztukę nowych mediów i internetu, zajmuje się też rzeźbą społeczną. Inicjator #nfcdab [near field communication digital art bang] – biennale sztuki cyfrowej opartej na technologiach mobilnych; założyciel koła naukowego X – Internet / Kultura / Sztuka na Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu.

(ur. 1967)

– poeta, publicysta, dziennikarz. W 2007 roku za tom „Pełne morze” (2006) otrzymał Nagrodę Literacką Gdynia w kategorii poezji, a tomy „Echa” (2013) i „Druga ręka” (2017) były nominowane do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej i Nagrody Nike. Jego wiersze były tłumaczone na angielski, czeski, hiszpański, kataloński, niemiecki, rosyjski, rumuński, słowacki, słoweński i włoski. W ostatnich latach opublikował m.in. zbiór esejów „Dziennik końca świata” (2019), książkę „Tischner. Biografia” (2020) oraz „Wiersze wybrane” (2020). Jest też współautorem tomu rozmów z ks. Michałem Hellerem „Wierzę, żeby rozumieć” (2016, 2021). W bieżącym roku ukazał się nowy tom jego wierszy „Wielkie rzeczy” oraz zbiór mikroopowiadań „Historie na każda godzinę”. Jest stałym felietonistą „Tygodnika Powszechnego” i miesięcznika „Znak” (gdzie prowadzi rubrykę poświęconą poezji). Obecnie pracuje nad biografią Andrzeja Bursy. Mieszka w Krakowie.

fot.: Adam Walanus

– pracownik Punktu Informacyjnego Unii Europejskiej przy Przedstawicielstwie Regionalnym Komisji Europejskiej we Wrocławiu.

Na co dzień prowadzi lekcje i szkolenia o tematyce europejskiej. Od ponad roku promuje europejską walkę z dezinformacją, spotykając się z młodzieżą z różnych miejsc polski. Podczas warsztatów online i stacjonarnie prezentuję niebezpieczne mechanizmy, których używają autorzy tzw. fake newsów. Dodatkowo rozmawia z uczestnikami o narzędziach dostępnych do walki z dezinformacją w sieci i europejskimi inicjatywami służącymi do jej zapobiegania.

– jest specjalistką ds. Europejskiego Zielonego Ładu oraz spraw gospodarczych w Przedstawicielstwie Komisji Europejskiej w Warszawie.

Studiowała stosunki międzynarodowe na Freie Universitaet w Berlinie oraz filologię angielską na Uniwersytecie Warszawskim. Karierę zawodową zaczynała jako tłumaczka, ale od blisko dekady aktywistycznie i zawodowo zajmuje się sprawami klimatu, transformacji energetycznej i ochrony środowiska. Pracowała między innymi jako specjalistka ds. transformacji energetycznej w organizacjach pozarządowych: Polskiej Zielonej Sieci i CEE Bankwatch Network oraz jako analityczka ds. energii i klimatu w think-tanku Wise-Europa.

(ur. 1979)

– artystka, kuratorka, pisarka, wykładowczyni. Autorka dwóch książek prozatorskich („Jaśmina Berezy”, 2020 i „Czarne łabędzie, biały puch”, 2022) i tekstów o sztuce. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu, wcześniej studentka Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu. W latach 2008–2018 kuratorka programowa Galerii Socato we Wrocławiu, pomysłodawczyni i kuratorka Przeglądu Młodej Sztuki „Świeża krew”. W sztuce wypowiada się poprzez abstrakcję, jej twórczość to połączenie zgeometryzowanych przestrzeni, symboli, światła i odniesień do współczesnego świata. W ostatnich wystawach „Stan wyjątkowy” (2022) „Raj nieutracony” (2021) podejmowała problem kryzysu uchodźczego, w cyklu „Ojciec odchodzi” (2021) krytycznie odnosiła się do patriarchatu i wspierała rewolucję kobiet. Wcześniejsze wystawy „Konsekwencje” (2018) i „Boli mnie krzyż” (2019) ostrzegały przed faszyzacją życia społecznego. Kuratorski projekt „Polska Gościnność”zrealizowany w Muzeum Współczesnym Wrocław (2019) konfrontował mit polskiej otwartości z obecnym nastawieniem wobec Innych. Profesorka Politechniki Wrocławskiej, wykładowczyni Wydziału Architektury, należy do grupy Międzynarodowych Artystów Posługujących się Językiem Geometrii. Działa społecznie na rzecz równości i praw człowieka, pełnomocniczka rektora Politechniki Wrocławskiej ds. przeciwdziałania dyskryminacji. Jej prace znajdują się w kolekcjach państwowych i prywatnych.

(ur. 1964)

– jeden z najważniejszych holenderskich pisarzy non-fiction, dziennikarz, korespondent zagraniczny, fotoreporter. Pracował m.in. w byłej Jugosławii i w Rosji. Był jednym z dwóch holenderskich dziennikarzy, którzy dotarli do mieszkańców Srebrenicy po masakrze w 1995 roku. Jego twórczość została przetłumaczona na szesnaście języków i otrzymała liczne wyróżnienia, w tym nominację do Nagrody im. Kapuścińskiego (Polska), Premio Terzani (Włochy) i Prix du Livre du Réel (Francja). „My, człowiekowate” to czwarta książka Westermana, ukazująca się w Polsce.

(c) Lionne Hietberg RV DEZE GEBRUIKEN

– adwokatka, ekofeministka, obrończyni praw zwierząt i przyrody w procesach sądowych, od lat współpracująca z organizacjami pozarządowymi. W 2016 roku doprowadziła do wydania pierwszego w historii wyroku Sądu Najwyższego w sprawie humanitarnej ochrony ryb. Aktualnie zaangażowana jest w sprawy dot., m.in. przemocy wobec zwierząt domowych, odstrzału wilków, czy naruszania miejsc gawrowania niedźwiedzi. Zajmuje się także ochroną rzek, występując w procesie manipulowania przepływem wody na Wiśle oraz obroną aktywistek i aktywistów antyłowieckich.

Autorka publikacji specjalistycznych, w tym książek: „Komentarz do ustawy o ochronie zwierząt” oraz „Prawa zwierząt. Praktyczny przewodnik”. Rzeczniczka ds. ochrony zwierząt w Polskim Towarzystwie Etycznym. Wykłada na wydziale Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego. Współzałożycielka Szkoły Dobrego Prawa. Autorka „koncepcji prawa wrażliwego”, którą opublikowała w książce „Zoopolis”. W 2017 roku nagrodzona 1. miejscem w rankingu „Rising Stars – Prawnicy Liderzy Jutra”.

Fascynuje ją zagadnienie głębokiej relacji ze zwierzętami i przyrodą, w tym żałoby międzygatunkowej.

Fot.: Aleksandra Kuszlewicz

(ur. 1972 w Krakowie)

– prof. UJ. Urodził się w 1972 roku w Krakowie i nadal tam mieszka. Był sekretarzem Wisławy Szymborskiej, teraz prowadzi jej Fundację. Pracuje na Wydziale Polonistyki UJ, gdzie prowadzi zajęcia z teorii literatury, teorii przekładu i creative writing. Specjalizuje się w retoryce. Bywa tłumaczem z języka angielskiego, zdarza mu się pisywać książki dla dzieci i dorosłych oraz układać wierszyki czy teksty piosenek. Pisuje felietony o książkach i języku. Członek Rady Języka Polskiego PAN i Polskiego PEN Clubu.

fot.: Edyta Dufaj

– doktor habilitowany nauk prawnych, Dziekan Wydziału Prawa Uniwersytetu SWPS w Warszawie, doradca krajowych i międzynarodowych organizacji pozarządowych. W latach 2015 – 2021 Rzecznik Praw Obywatelskich. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończył również studia LL.M. z zakresu prawa konstytucyjnego porównawczego w Central European University w Budapeszcie. Od lat zaangażowany w działania na rzecz praw człowieka. Współpracował z licznymi organizacjami pozarządowymi, m.in. Fundacją Panoptykon, ClientEarth Polska i Stowarzyszeniem im. prof. Zbigniewa Hołdy. W latach 2010 – 2015 wiceprezes Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Był także członkiem Obywatelskiego Forum Legislacji działającego przy Fundacji Batorego. W latach 2014–2015 członek Rady Dyrektorów Funduszu ONZ na rzecz Ofiar Tortur. Autor wielu publikacji naukowych, w szczególności z zakresu praw człowieka. Felietonista „Gazety Wyborczej” i „Polityki” autor audycji „Prawy Adam” w Newonce Radio.

W 2018 r. uhonorowany Nagrodą Rafto za obronę praw mniejszości i niezależności sądów w Polsce. Rok później otrzymał też Nagrodę Praworządności (Rule of Law Award), przyznaną przez World Justice Project. W 2020 r. został odznaczony francuskim Orderem Legii Honorowej w randze kawalera. W tym samym roku laureat nagrody specjalnej Korony Równości, przyznawanej przez Kampanię Przeciw Homofobii oraz nagrody Fundacji im. Janiny Paradowskiej i Jerzego Zimowskiego.

(ur. 10 stycznia 1980 r. w Gliwicach na Górnym Śląsku)

– nieślubne dziecko Tadeusza Peipera i Jana Nepomucena Millera. Jaskółka retroawangardy. Polifonista literackich archiwów. Odtwarzacz wierszy. Pisze ludziom.

Fot.: Łukasz Zuterek

(ur. 1982 w Kole)

– pisarz, autor m.in. „Dygotu”, „Rdzy” i „Horyzontu”. Był nominowany m.in. do Nagrody Literackiej Nike, Nagrody Literackiej Europy Środkowej „Angelus” i nagrody im. Stanisława Barańczaka. Jest laureatem stypendium „Młoda Polska” Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz polsko-niemieckiego stypendium im. Albrechta Lemppa. Jego powieści ukazały się w przekładzie na języki: niemiecki, rosyjski, niderlandzki, fiński, słoweński i macedoński. Na podstawie „Horyzontu” powstanie film w reżyserii Bodo Koxa, a ekranizację „Święta ognia” wyreżyseruje Kinga Dębska.

Fot.: Mikołaj Starzyński

(ur. 1964, Łódź Bałuty)

– pisarka, założycielka Partii Kobiet 2006, obecnie felietonistka „Newsweeka”.

Fot.: Filip Ćwiek

(ur. 1978 w Starogardzie Gdańskim)

– poetka, pisarka, botaniczka, prof. SGGW. Autorka trzech książek poetyckich („Atomy”, „minimum”, „Piach”) i jednej eseistycznej, „Patyki, badyle”. Felietonistka „Dwutygodnika”. Mieszka w Wołominie.

(ur. 1971)

– zawodowo zajmuje się filozofią, jest dziennikarką, pisze książki z pogranicza gatunków (osiem wydanych, reszta prawdopodobnie czeka na „swój czas”), pisze piosenki oraz wszelkie potrzebne temu światu teksty. Czasem wykłada na uczelniach, czasem prowadzi warsztaty, nieustannie łączy nieoczywiste nauki o myśli ludzkiej z oczywistymi ścieżkami dedukcyjnymi. Tworzy offowy kanał podkastowy „Dziennik Zmian”, w międzyczasie moderuje spotkania z artystami, pisarzami, podróżnikami, a najbardziej regularnie – prowadzi muzyczne programy w Polskim Radiu Białystok.

– jest profesorem na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się teoretyczną fizyką cząstek elementarnych i teorią grawitacji. Współpracował z twórcą teorii strun Gabriele Veneziano z CERN w Genewie, gdzie wiele lat był profesorem wizytującym, współpracuje z laureatem Nagrody Nobla Rogerem Penrosem z Oxfordu i Hermannem Nicolai z Instytutu Maxa Plancka w Poczdamie. Jest rzecznikiem eksperymentu OSQAR w CERN-ie.

(ur. 1984 we Wrocławiu)

– reżyserka filmowa i teatralna, scenarzystka. W 2006 roku ukończyła Akademię Sztuk Pięknych we Wrocławiu. W 2004 roku była stypendystką Uniwersytetu Arystotelesa w Salonikach, a w 2012 roku uzyskała stypendium Ministra Kultury. W 2018 roku ukończyła z wyróżnieniem Wydział Reżyserii w Szkole Filmowej w Łodzi. Jej filmy były pokazywane na takich festiwalach jak: Karlove Vary, Hot Docs, Cannes Short Corner, Nowe Horyzonty czy Brooklyn Film Festival i wiele innych. Jej krótka fabuła „Taki pejzaż” zdobyła główną nagrodę dla filmu studenckiego – Złotą Kijankę na Camerimage Film Festival (2013). W 2017 roku zadebiutowała filmem „Wieża. Jasny dzień”, który otrzymał nagrodę za najlepszy debiut i scenariusz na 42. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych oraz wiele innych międzynarodowych nagród. Został pokazany na Festiwalu Berlinale w prestiżowej sekcji Forum. W 2018 roku Jagoda Szelc została laureatką Paszportów Polityki. W tym samym roku ukończyła swój drugi pełnometrażowy film „Monument” (nagroda specjalna Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych). Wykłada reżyserię filmu fabularnego w Szkole Filmowej w Łodzi oraz pracę z kamerą na Wrocławskiej AST. Jest weganką. Przyjaciółka organizacji Otwarte Klatki. Według tygodnika „Polityka” jej spektakl „Maszyna” był jednym z 10 najlepszych spektakli roku 2021. Obecnie pracuje nad spektaklem „Uśmiechnięty” w warszawskim Nowym Teatrze.

(ur. 1983 r. w Nidzicy)

– mieszka w Warszawie. Studia dziennikarskie i amerykanistyczne skończył w Krakowie, na UJ. W 2006 zadebiutował powieścią „Zrób mi jakąś krzywdę“, wydaną nakładem Lampy i Iskry Bożej. Ta debiutancka powieść została wznowiona w 2017 roku nakładem wydawnictwa Świat Książki. Miesięcznik Lampa gościł go również jako autora wywiadów, recenzji, esejów. Jest autorem tekstów dla magazynów „Exclusiv“, „Playboy“, wcześniej – „Machina“, a od jesieni 2008 do końca istnienia Dziennika (jesień 2009). Był stałym felietonistą sobotniego wydania Dziennika-Kultura – jego autorska rubryka nosiła tytuł „15 minut sławy“. Rubryka była ponownie publikowana w tygodniku „Wprost”, przez blisko dwa lata.

Latem 2008 roku, jako jedyny reprezentant Polski, Żulczyk wszedł do grupy finalistów corocznego konkursu Young Euro Connect – eseistycznej rywalizacji młodych europejskich pisarzy. Z całą grupą przez dwa tygodnie odbywał spotkania w niemieckich miastach i ośrodkach kultury.

W 2008 roku ukazała się jego druga powieść, „Radio Armageddon“ (Lampa i Iskra Boża, wznowiona przez wydawnictwo Świat Książki w 2015 roku) okrzyknięta „najbrutalniejszą i najuczciwszą polską powieścią młodzieżową“. Autora zaczęto porównywać do Thomasa Pynchona, Dona DeLillo i Williama Gibsona. „Radio Armageddon“ przyniosło Żulczykowi popularność, książkę recenzowano w każdej gazecie codziennej, tygodniku, miesięczniku kulturalnym. „Radio Armageddon“ zdobyło mu nominację do Paszportów „Polityki“ 2008 roku. W 2014 roku spektakl na motywach powieści wystawiał wrocławski Teatr Współczesny.

Jesienią 2010 roku ukazała się trzecia powieść autora, pt. „Instytut“ (wydawnictwo Znak, wznowiona w zmienionej wersji przez Świat Książki w 2016 roku). Powieść została zaadaptowana na scenę Teatru Opole (premiera styczeń 2022 roku) a także ukazała się w wersji anglojęzycznej nakładem Legend Press w 2021 roku.

W latach 2011–2012 ukazała się dwuczęściowa powieść dla młodzieży (young adult) pt. „Zmorojewo” i „Świątynia”, wydana nakładem Naszej Księgarni w wersji książkowej oraz audio-bookowej, a w 2019 wznowiona przez Agora S.A.

Obok powieści, ma na koncie także scenariusze serialu TV „BrzydUla“, dwa sezony serialu pt. „Belfer”, napisanego wraz z Moniką Powalisz według własnego pomysłu, emitowanego przez Canal+ Polska od jesieni 2016 roku. A także serial oryginalny pt. „Warszawianka”, stworzony dla HBO Polska (premiera sezonu I zapowiadana na 2022 rok).

Ponowną nominację do „Paszportów Polityki” przyniosła autorowi powieść sensacyjna pt. „Ślepnąc od świateł” (wydawnictwo Świat Książki, 2014 rok.). Na podstawie tej powieści stacja HBO Europe wyprodukowała serial w reżyserii Krzysztofa Skoniecznego. Premiera miała miejsce jesienią 2018 roku, serial dostępny jest na całym świecie na platformie HBO GO. Powieść ukazała się w wersji angielskiej wiosną 2020, nakładem wydawnictwa Legend Press, Londyn oraz czeskiej, w wydawnictwie Promlutiv.

W kwietniu 2017 roku ukazała się kolejna powieść Żulczyka, pt. „Wzgórze psów”, nakładem wydawnictwa Świat Książki. Powieść ukazała się w wersji rosyjskiej, w listopadzie 2021 roku, nakładem wydawnictwa AST, St Petersburg. Trwają prace dewelopmentowe nad scenariuszem do serialu na podstawie tej powieści, autorami scenariusza są Jakub Żulczyk i reżyser Piotr Domalewski.

W październiku 2019 wydano powieść pt. „Czarne słońce” (Świat Książki), a w styczniu 2021 roku – „Informację zwrotną”. Książka zdobyła tytuł „książki roku 2021” serwisu kulturalnego www.granice.pl oraz zdobyła nominację do Bestsellerów Empiku 2021 roku.

Od 2020 roku, razem z Juliuszem Strachotą, Jakub Żulczyk prowadzi podcast pt. „Co ćpać po odwyku” wyprodukowany przez Storytel Polska, dostępny także na Spotify. Premiera czwartej serii podcastu miała miejsce jesienią 2021 roku; w drugiej połowie 2022 roku odbędzie się premiera piątej, finałowej serii.

fot.: Zuza Żulczyk

(ur. 1981)

– dziennikarz Radia RAM, absolwent Polskiej Szkoły Reportażu. Od 1997 roku nieprzerwanie związany z radiem, od 1998 roku prowadzi autorski magazyn filmowy. Przeprowadził setki wywiadów z ludźmi kultury i sportu. Współpracownik „Przekroju”. Publikował m.in. w „Dużym Formacie”, „Przeglądzie Sportowym”, „Kinie”, „Playboyu” i „Reportagen”. Nominowany do Nagrody Grand Press 2018 w kategorii „Reportaż”. Prowadzi festiwalowe gale, spotkania z twórcami, premiery. „Lecę. Piloci mi to powiedzieli” to jego pierwsza książka. Obecnie pracuje nad debiutem prozatorskim.

Fot.: Jerzy Wypych

(ur. 1962) – pisarz, dziennikarz internetowego Radia Nowy Świat, nauczyciel w prywatnym Autorskim Liceum Ogólnokształcącym nr 42 w Warszawie, członek redakcji kwartalnika „Więź”. Ukończył polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, był wykładowcą na uczelni, redaktorem w TVP i radiowej Trójce. Laureat Nagrody Kościelskich za powieść Wielościan (2001) a Nagrody im. Józefa Tischnera za zbiór esejów Co Bóg zrobił szympansom? (2016). Opublikował poza tym m.in. powieści Apokryf Agłai, Tak to ten, Sen sów, książkę eseistyczną Ach oraz napisaną wespół z Barbarą Młynarską opowieść biograficzną Życie nie tylko snem, a ostatnio książkę pt. Fizyk w jaskini światów. Profesor Krzysztof Meissner / rozmawia Jerzy Sosnowski.

(ur. 1965)

– prezes zarządu Fundacji im. Stefana Batorego. Zawodowo dziennikarz, publicysta i pisarz, publicysta tygodnika „Polityka”, zajmuje się tematyką cywilizacyjną oraz relacjami między nauką i techniką a polityką, gospodarką, kulturą, życiem społecznym. Autor wielu książek, w tym „Zatrutej studni” nominowanej do Nagrody Literackiej Nike w 2003 roku. W 2020 r. wydał „W Polsce, czyli wszędzie. Rzecz o upadku i przyszłości świata”. Kurator programu „Miasto przyszłości/Laboratorium Wrocław” podczas Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016. Współorganizator Kongresu Kultury w 2016 r. Wraz z Irkiem Grinem kurator projektu Ex-centrum zainicjowanego przez Olgę Tokarczuk. Wykłada w Collegium Civitas i Graduate School for Social Research Polskiej Akademii Nauk. Członek Polskiego PEN-Clubu. Członek European Council on Foreign Relations. Prowadzi blog „Antymatrix”.

Fotograf, twórca wideo oraz projektant graficzny. Ukończył kulturoznawstwo na Uniwersytecie Wrocławskim i mediację sztuki na Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu, studiował także komunikację wizerunkową. Od kilku lat konsekwentnie rozwija autorski sposób dokumentacji wydarzeń muzycznych, festiwali, wystaw. Tworzy na pograniczu reportażu i kreacji. Na stałe związany z Wrocławską Fundacją Filmową, TIFF Collective i Zakwas Studio. Współpracuje z artystami, instytucjami kultury oraz organizacjami pozarządowymi. Ponadto zajmuje się projektami fotograficznymi, które oscylują wokół etnografii wizualnej i relacji przestrzennych. Mieszka we Wrocławiu (www.jerzywypych.com).

(ur. 1957 w Warszawie)

– profesor Uniwersytetu Warszawskiego, pracuje w Zakładzie Etyki Instytutu Filozofii UW, zajmuje się historią idei etycznych, etyką stosowaną, filozofią polityczną i problematyką kobiecą. Jest autorką wielu książek, m.in.: „Idea godności w historii i etyce” (1993), „Indywidualizm i jego krytycy. Współczesne spory między liberałami, komunitarianami i feministkami na temat podmiotu, wspólnoty i płci” (2003), „Kobiety i władza” (2009), „Etyka dla myślących (2010)”, „O gender i innych potworach” (2014), „Obcy, inny, wykluczony” (2020). Obecnie pracuje nad książką poświęconą moralności życia publicznego.

(ur. 1961 w Warszawie)

– pisarka, romanistka, znawczyni surrealizmu, tłumaczka Philippe’a Soupaulta, Gisèle Prassinos, Spaldinga Graya i Rolanda Topora. Mieszka w Warszawie i Providence (USA), gdzie wykłada w Rhode Island School of Design. Autorka ponad 20 książek tłumaczonych na kilka języków, m.in.: „Spiskowcy wyobraźni. Surrealizm”; „Okruchy amerykańskie”; „Senny żywot Leonory de la Cruz”; „Wieloryb, czyli przypadek obiektywny”; „Nie tak jak w Raju”; „Niedokończone życie Phoebe Hicks”. Na podstawie jej prozy powstały inscenizacje teatralne i filmy animowane. Jej baśnie dla dzieci i dorosłych były nagradzane w Polsce i w Niemczech. Najnowsze tytuły to: „Człowiek, który czeka. Pandemia na mansardzie”; „Świat zwariował. Poradnik surrealistyczny. Jak przeżyć”; „Archipelagi Rolanda Topora”.

fot.: Marta Filipiak

(ur. 1951)

– dr hab., historyk sztuki i filmu, krytyk, wykładowca, filmowiec, fotograf. Laureat nagrody za wybitny wkład w studia nad filmem animowanym (przyznawanej na Festiwalu Animafest w Zagrzebiu w 2016 roku). Profesor w Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych. Wykładowca w Rhode Island School of Design, USA. Dyrektor artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Filmów Animowanych „Animator” w Poznaniu. W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku pracował w redakcjach „Literatury” i „Projektu”. Był redaktorem naczelnym kwartalnika „Animafilm”, organu Międzynarodowego Stowarzyszenia Twórców Filmów Animowanych ASIFA. Autor książek i wielu filmów dokumentalnych, animowanych, eksperymentalnych i krótkich form fabularnych.

fot.: Agnieszka Taborska

– dr hab. Elżbieta Korolczuk jest socjolożką, pracuje na Uniwersytecie Södertörn w Sztokhomie i w Ośrodku Studiów Amerykańskich UW, gdzie bada ruchy społeczne, społeczeństwo obywatelskie, kategorię płci oraz rodzicielstwo. W ostatnich latach wydała książki „Civil Society revisited: Lesssons from Poland” z Kerstin Jacobsson (Berghahn Books, 2017) oraz „Bunt Kobiet. Czarne Protesty i Strajki Kobiet” z Beatą Kowalską, Claudią Snochowską-Gonzalez i Jennifer Ramme (Europejskie Centrum Solidarności, 2019). W 2021 w wydawnictwie Rutledge ukazała się książka „(Anti)Gender Politics in the Populist Moment” napisana z Agnieszką Graff, a jej polskie tłumaczenie „Kto się boi gender? Prawica, populizm i feministyczne strategie oporu” zostało wydane przez Krytykę Polityczną. Elżbieta Korolczuk jest też aktywistką i komentatorką.

(ur. 1960 w Nowej Rudzie)

– poeta, prozaik, krytyk literacki, autor sztuk teatralnych. Założyciel Noworudzkiego Klubu Literackiego „Ogma”. Laureat nagrody im. Marka Jodłowskiego (1994), nagrody im. Barbary Sadowskiej (1997), nagrody im. Ryszarda Milczewskiego-Bruno (1999). Nominowany do Nagrody Literackiej Nike za zbiór krytyk literackich „Rozproszone głosy. Notatki krytyka” (2007). Pracuje w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego. Karol Maliszewski jest autorem nazwy festiwalu Góry Literatury i jego ojcem-założycielem.

fot.: Joanna Maliszewska

(ur. 1967 w Krotoszynie)

– poeta, prozaik, tłumacz, krytyk literacki i muzyczny, malarz i rysownik. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Autor tomów wierszy: „Samczyk” (1996), „Rozrusznik” (1998), „Konwalia” (2001), „Kalipso” (2004), „Pensum” (2007), „Filtry” (2008), „Dywan” (2010), „Z ruchem” (2014), „Metro na Żerań” (2016), książek prozatorskich: „Wszędobylstwo porządku” (1997), „Sęk Pies Brew” (1998), „Sceny łóżkowe” (2005), „Odpowiadania” (2011) oraz współautor książki-wywiadu „Końcówki. Henryk Bereza mówi” (2010). Tłumaczył teksty Andrija Bondara, Primoža Čučnika, Petera Semoliča, Miklavža Komelja, Harry’ego Mathewsa i Gertrudy Stein. Za swoją twórczość nominowany do: Nagrody Mediów Publicznych Cogito (2008), Paszportu „Polityki” (1999), Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius (2008, 2009, 2015) i Nagrody Literackiej Nike (1998, 1999, 2005). Laureat nagród: PTWK (1998), Fundacji Kościelskich (1999) i Nagrody Literackiej Gdynia (2008). Mieszka w Warszawie.

Fot.: Andrzej Solnica

(ur. 1957 w Radomiu)

– pisarz, tłumacz, działacz Solidarności, więziony w latach 1982–1984. Po uwolnieniu wyemigrował do Szwecji. Doświadczenia emigracyjne były tematem jego debiutanckiej powieści pt. „Schwedenkräuter” (1995). Trzykrotnie zdobył nominację do Nagrody Literackiej Nike: w 1997 roku za opowiadające o działalności opozycyjnej „Szkice historyczne”, w 2000 roku za zbiór opowiadań „Na lądach i morzach” oraz w 2007 za „Powrót Aleksandra”, opowieść o powrocie emigranta do kraju. Ostatni tytuł przyniósł mu również Nagrodę im. Andrzeja Kijowskiego. W 2015 otrzymał Poznańską Nagrodę Literacką im. Adama Mickiewicza. Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Wykładał w Studium Literacko-Artystycznym na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.

fot.: Tomasz Leśniowski

(ur. 1967)

– urodzony na Ziemi Kłodzkiej. Z wykształcenia energetyk, zawodowy pszczelarz, fotograf, dokumentator krajobrazu i przyrody Ziemi Kłodzkiej. Nie stroni również od  fotografii reportażowej i street photo. Związany z Kłodzkim Klubem Fotograficznym, z którym wystawiał swoje prace na wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju oraz zbiorowych w Czechach. Jego prace to nieoczywiste, impresyjne obrazy wydobyte z naturalnej przestrzeni.

– dziennikarka, krytyczka filmowa, publicystka. Studiowała dziennikarstwo na UJ, a następnie wykładała tam w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej. Przez siedem lat (2005–2012) współtworzyła dział kultury tygodnika „Przekrój”, najpierw jako redaktorka, następnie szefowa działu Film. Od 2012 do 2014 pracowała w portalu filmowym Stopklatka.pl, od 2013 roku jako Redaktor Naczelna.

Na stałe związana z „Newsweekiem”. Jej teksty były publikowane w „Gazecie Wyborczej” i „Polityce”, a także magazynach „Film”, „Kino”, „Twój Styl”, „Zwierciadło”. Przeprowadzała wywiady m.in. ze Michaelem Haneke, Jimem Jarmuschem, Jane Campion, Robertem De Niro, Isabelle Huppert, Quentinem Tarantino.

W lutym 2022 roku nakładem Wydawnictwa Znak ukazała się jej debiutancka książka „Holland. Biografia od nowa”.

fot.: Mikołaj Starzyński, (c) Znak

(ur. 1976 w Tarnowskich Górach)

– literaturoznawczyni, krytyczka literacka, profesorka Uniwersytetu Wrocławskiego. Pracuje w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej. Jurorka Nagrody Literackiej Europy Środkowej „Angelus” (w latach 2019–2021).

Opublikowała prawie 200 artykułów naukowych i publicystycznych oraz pięć książek, m.in. monografię „Historia słabych. Reportaż i życie w Dwudziestoleciu 1918–1939”, za którą dostała Nagrodę Historyczną „Polityki”. Za „wysoko ocenioną” habilitację otrzymała Nagrodę Prezesa Rady Ministrów.

Najnowsza książka, biografia „Hirszfeldowie – zrozumieć krew”, była nominowana do Nagrody Nike, została wyróżniona Nagrodą Młodzieżowych Klubów Historycznych im. Kazimierza Moczarskiego oraz Nagrodą Specjalną Leopoldina.

Stworzyła „Fundację No Border”, aby pomagać uchodźcom na granicy polsko-białoruskiej.

fot. Max Pflegel

— dziennikarz, autor książki „Z niejednej półki. Wywiady”. W latach 2000-2016 związany z radiową Trójką, prowadzący audycje literackie i publicystyczne. Między 2016 a 2024 rokiem pracował w „Gazecie Wyborczej”, publikował także w „Książkach. Magazynie do Czytania” i „Wysokich Obcasach”. Od lutego 2024 ponownie w Trójce, gdzie pełni funkcję zastępcy redaktorki naczelnej i prowadzi autorską audycję „Wszystkie książki świata”, w której rozmawia wyłącznie z zagranicznymi twórcami literatury.

Fot.: Max Pflegel

(ur. 1974)

– pisarka, prawniczka. Debiutowała zbiorem opowiadań pt. „Mapa” (Nisza 2019), za którą otrzymała Nagrodę im. Witolda Gombrowicza. Pisze opowiadania, między innymi do antologii „Mitologia według kobiet” (Agora 2022). Właśnie w wydawnictwie Nisza ukazała się jej kolejna książka pt. „Czarny hetman”. Prowadzi warsztaty pisania prozy na UJ. Mieszka w Krakowie.

fot.: Sylwester Sadurski

– pisarz, menedżer kultury. Autor kilku książek. Twórca i dyrektor Międzynarodowego Festiwalu Kryminału Wrocław i Bruno Schulz. Festiwal. Wydawca w krakowskim wydawnictwie EMG. W latach 2013 – 2016 kurator literacki Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016, koordynator obchodów Światowej Stolicy Książki UNESCO Wrocław 2016/2017. Juror Literackiej Nagrody Europy Środkowej ANGELUS (2017-2018). Od 2018 dyrektor Wrocławskiego Domu Literatury, odpowiedzialny m.in. za miejskie nagrody literackie SILESIUS i ANGELUS, Wrocławskie Targi Dobrych Książek, wydawnictwo Warstwy czy program Wrocławia – Miasta Literatury UNESCO. Przewodniczący Rady Fundacji Olgi Tokarczuk.

Fot.: Max Pflegel

(ur. 1975)

– pisarka, poetka, tłumaczka i wykładowczyni literatury amerykańskiej. Opublikowała sześć książek poetyckich, z których ostatnia, Psalmy, otrzymała Nagrodę im. Wisławy Szymborskiej (2018). Wydała także zbiory opowiadań (ostatnio – Bliskie kraje, 2016) i powieści (m.in. Pod słońcem, 2020). Jej utwory zostały przetłumaczone na ponad dwadzieścia języków (w tym walijski i japoński). Jej zainteresowania naukowe obejmują dwudziestowieczną poezję amerykańską, teorię literatury, ekokrytykę i feminizm. Jest członkinią ASLE (Association for the Study of Literature and the Environment). Wraz z reporterem Filipem Springerem stworzyła działającą przy Instytucie Reportażu Szkołę Ekopoetyki.

Fot.: Albert Zawada

– adwokatka oraz działaczka społeczna. Jest zaangażowana w organizacje pozarządowe działające na rzecz rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, ochrony praworządności oraz systemowych zmian w polskim systemie sprawiedliwości. Współtworzone przez nią organizacje pozarządowe - Komitet Obrony Sprawiedliwości i #Wolne Sądy zajmują się monitorowaniem i archiwizowaniem przypadków wywierania politycznego nacisku na sędziów i adwokatów, radców i zapewnianie tym osobom pomocy prawnej. 

Uczestniczy regularnie w procesach legislacyjnych w parlamencie jako ekspertka, m.in. w pracach zespołów parlamentarnych ds. Ładu Konstytucyjnego czy Reformy Wymiaru Sprawiedliwości. Regularnie uczestniczy także w spotkaniach organizowanych przez Komisję Europejską podczas których przedstawia obywatelskie i eksperckie spojrzenie na zmiany dokonywane w Polsce w wymiarze sprawiedliwości, w szczególności z punktu widzenia standardów UE. Od 2017 roku jest współorganizatorką dziesiątek demonstracji i akcji protestacyjnych w sprawie obrony praworządności i represjonowanych sędziów.

Przed sądami i trybunałami reprezentuje mniejszości narodowe i seksualne, ofiary przemocy, a także ofiary nadużyć Policji. Występuje przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w kluczowych postępowaniach dotyczących niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Wielokrotnie reprezentowała w postępowaniach sądowych sędziów Sądu Najwyższego, w tym Pierwszą Prezes Sądu Najwyższego.

Jest pomysłodawczynią i realizatorką obywatelskiej akcji „Tydzień Konstytucyjny” - projektu edukacyjnego przeprowadzany regularnie w szkołach w całej Polsce mającego na celu podnoszenie wśród dzieci i młodzieży znajomości Konstytucji i praw człowieka.

W uznaniu jej działalności prawniczej i publicznej, w 2021 r. została wybrana stypendystką Maurice R. Greenberg World Fellow na Uniwersytecie Yale.

(ur. 1988)

– pisarka, laureatka Paszportu „Polityki” (2019) za powieść Zimowla, finalistka Nagrody Literackiej „Gdynia” za debiut Atlas: Doppelganger. Ukończyła filologię hiszpańską. Była wolontariuszką w Gwatemali, współorganizatorką festiwalu teatralnego i szatniarką. Mieszka w Krakowie. Ostatnio ukazał się tom jej opowiadań Samosiejki.

Fot.: Radosław Kaźmierczak

– literaturoznawczyni, profesorka Uniwersytetu Rzeszowskiego, krytyczka literacka, krytyczka sztuki, redaktorka naczelna kwartalnika literacko-artystycznego „Fraza”, członkini Komitetu Nauk o Literaturze PAN, przewodnicząca jury Konkursu na recenzję literacką im. Tymoteusza Karpowicza. Pomysłodawczyni i redaktorka pierwszych monografii zbiorowych o twórczości Janusza Szubera (2008), Olgi Tokarczuk (2013), Andrzeja Stasiuka (2018) i Tomasza Różyckiego (2019). Laureatka Nagrody Fundacji W. i N. Turzańskich (Toronto 2006). Mieszka w Rzeszowie i Jedlinie-Zdroju.

Fot.: Agnieszka Bekalarczyk 

– autorka sześciu książek poetyckich, w tym nagradzanych Matecznika i Snów ucker­märkerów. Za ostatni tom, Mer de Glace (Wydawnictwo Warstwy), otrzymała Nagrodę im. Wisławy Szymborskiej (2022). Jej książki ukazały się w przekładzie na języki: czeski, włoski, serbski, ukraiński, słoweński, duński, rumuński. Doktor nauk humanistycz­nych i sztuk audiowizualnych. Felietonistka. Animatorka kultury. Redaktorka. Naukowczyni. Ultramaratonka (we wrześniu 2021 roku pokonała dystans 1113 kilometrów wzdłuż Wisły, realizując aktywistyczno-poetycki projekt „Czytanie wody”). Prawa do powieści Łakome (Wydawnictwo Znak) (debiut pro­zatorski) zostały sprzedane do czterech krajów (Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Francji i Serbii), a rozmowy z kolejnymi są w toku. Trwają również prace nad adaptacją filmową. Książka zdobyła nagrodę „Odkrycia Empiku” i Literacką Nagrodę Wielkopolskich Czytelników (2024), została nominowana też do Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus oraz Nagrody Literackiej Nike. W 2024 ukazała się książka Dopływy, drgania, powidoki i pieśni na brzegach (Wydawnictwo Warstwy), którą stworzyłą wspólnie z Rafałem Siderskim. Autorka mieszka w lesie na wietrznej grani w Beskidzie Sądeckim.

fot. Max Pflegel

(ur. 1987)

– poetka, autorka książek „Splendida realta” (WBPiCAK, 2012), „Lucyfer zwycięża” (Ha!art, 2017) i „Gdzie są moje dzieci” (Papierwdole/Katalog press, 2021), współautorka scenariusza do etiudy „Jeśli będziesz długo siedzieć w ciszy, przyjdą do ciebie inne zwierzęta” w reżyserii Jagody Szelc („Erotica 2022”, Netflix, 2020) i jedna z autorek projektu „Nieswojość” (Warstwy, 2019). Mieszka w Sokołowsku.

fot.: Anna GrzelewskaI

– dziennikarka i felietonistka, skończyła filologię angielską, mieszka w Warszawie, wcześniej we Wrocławiu, Nowym Jorku i Brazylii. Publikowała w „Przekroju”, „Newsweeku”, „Gazecie Wyborczej”, „Polityce” i na Onet.pl.

fot.: Jacek Sitarski

(ur. 1977)

– absolwent filozofii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie doktoryzował się w 2007 roku. Po studiach pracował jako nauczyciel filozofii w Liceum Ogólnokształcącym nr XIV im. Polonii Belgijskiej we Wrocławiu, współpracował też z Wyższą Szkołą Bankową we Wrocławiu, Wyższą Szkołą Zarządzania „Edukacja”, Dolnośląską Szkołą Wyższą we Wrocławiu. W latach 2015–2017 był pracownikiem naukowym Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie, a w roku 2019 roku Muzeum Historii Żydów Polskich Polin wyróżniło go nominacją przyznawaną osobom, organizacjom lub instytucjom aktywnie działającym na rzecz ochrony pamięci o historii polskich Żydów.

Jest autorem książek poświęconych historii Rosji oraz historii Zagłady Żydów.

W 2015 roku wydał książkę „Miasta śmierci. Sąsiedzkie pogromy Żydów”. Została ona przetłumaczona na język angielski i ukazała się drukiem w amerykańskim wydawnictwie naukowym Rowman & Littlefield, pod tytułem „The Towns of Death. Pogroms Against Jews by Their Neighbors” (2021).

Jego kolejna książka „Drzazga. Kłamstwa silniejsze niż śmierć” (2020) opowiadająca o pogromach Żydów w 1941 roku i ich skutkach dla współczesnej Polski, znalazła się w „dziesiątce” książek nominowanych do nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego, za najlepszy reportaż literacki (2021), znalazła się też w finale Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus (2021), oraz w finale VIII edycji Nagród Newsweeka im. Teresy Torańskiej (2021), wyróżniono ją również tytułem „Najlepszy polski reportaż 2020 r.”, przez portal CzytamyReportaże.pl.

Był konsultantem historycznym filmu „Wesele” (2021) w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego.

fot.: Magda Starowieyska

(ur. 1961)

 – pisarz. Uczestnik wrocławskich ruchów kontrkulturowych u – schyłku komunizmu. Od 1988 roku mieszkał w USA i w Kanadzie, od 2000 roku w Warszawie. Z wykształcenia amerykanista (w 1994 roku obronił doktorat na Columbia University w Nowym Jorku) i prawnik (dyplom na Columbia University, 1997). Ma dorosłą córkę i dziesięcioletniego syna.

Debiutował wcześnie jako tłumacz powieści amerykańskich i brytyjskich. Zdobywca Nagrody LnŚ za debiut przekładowy prozą 1986; nagroda STP za najlepszy przekład prozy, 1990. Na emigracji współpracował z legendarnym pismem „BruLion”. W roku 2000 zaczął właściwą karierę powieściopisarską. Jego gorzkie, wirtuozerskie literacko „Niskie Łąki” zostały uznano za najciekawsze zjawisko literackie roku (nagroda miesięcznika „Machina”, 2000). Wydana cztery lata później powieść „Finimondo” ugruntowała jego literacką pozycję. W 2015 roku ukazał się „Dziennik roku Węża”, intymny zapis roku z życia pisarza. Wydana w 2022 roku jego powieść „Bella, ciao” została obwołana porażającym proroctwem dla naszej epoki.

fot.: archiwum rodzinne (autor: Anna Kluczek-Siemion)

(ur. 1981)

– filozof, eseista i tłumacz, pracuje w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Członek redakcji kwartalnika „Widok. Teorie i praktyki kultury wizualnej”. Autor książek: „Polityka teatru. Eseje o sztuce angażującej” (2008), „Godard. Pasaże” (2010), „Idea potencjalności. Możliwość filozofii według Giorgio Agambena” (2013), „My też mamy już przeszłość. Guy Debord i historia jako pole bitwy” (2015), „Foto-konstelacje. Wokół Marka Piaseckiego” (2016), „Migawki z tradycji uciśnionych” (2017), „Chaplin. Przewidywanie teraźniejszości” (2017), „Lekcje futbolu” (2019). Jest autorem wizualnego atlasu poświęconego migracjom (refugeeatlas.com) oraz prowadzi bloga: pawelmoscicki.net. W 2022 rok zadebiutował jako prozaik książką „Azyl” (Nisza).

fot.: Przemysław Brynkiewicz

– pracuje w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego, zajmuje się sprawczością literatury, jej wpływem na kształtowanie sposobów życia oraz wytwarzanie przestrzeni. Autorka monografii „Długi cień Don Kichota” (Kraków 2015 / „The Long Shadow of Don Quixote”, Frankfurt am Main 2015), „Sensy błądzenia. La Mancha i jej peryferie” (Kraków 2018) oraz filmu dokumentalnego „Błędne mapy” (2014). Od 2018 roku prowadzi w Ameryce Południowej badania nad Amereidą i poetycko-architektoniczną działalnością tzw. „Szkoły z Valparaíso”. Współpracowała z Manuelem Sanfuentesem przy wydaniu pierwszej książki Olgi Tokarczuk w Chile, „Tierno narrador” (wyd. Al Fragor, Santiago de Chile 2021).

Fot.: Piotr Jakub Fereński

– poetka, pisarka i malarka. Ukończyła edukację artystyczną w zakresie sztuk plastycznych na Uniwersytecie Opolskim i Studium Literacko-Artystyczne przy Uniwersytecie Jagiellońskim. Autorka czterech tomów poetyckich: „nie ma dobrych ludzi” (Wrocław, 2016), „Dno cekina” (Wrocław, 2017), „cienie piszczących psów” (Łódź, 2020), zapalmy moją krew (Łódź, 2022) oraz książek prozą „Nie zostawia się dziecka w niebie” (Gdańsk, 2019), „Dresik” (Kraków, 2020) i „Skończyło się na całowaniu” (Ligota Mała-Dùn Èideann, 2021). Jej debiutancka książka poetycka została nagrodzona na XIII Festiwalu Złoty Środek Poezji w Kutnie, a wydane w Kwadraturze „cienie piszczących psów” były nominowane do Nagrody Literackiej Gdynia 2021. Mieszka we Wrocławiu.

– nauczycielka w macierzystej placówce, Państwowym Liceum Sztuk Plastycznym im. A. Grottgera w Supraślu. Prowadzi autorską Pracownię Realizacji Intermedialnych. Wykładowca akademicki Politechnika Białostocka Wydział Architektury Kierunek Grafika. Autorka wystaw indywidualnych i zbiorowych. Realizuje projekty z zakresu sztuk wizualnych oraz warsztaty z zakresu edukacji artystycznej i kulturalnej dzieci, młodzieży i dorosłych. Laureatka: Nagrody Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, Nagrody indywidualnej Centrum Edukacji Artystycznej w Warszawie oraz Wyróżnienia Za naprawianie świata im. Ireny Sendlerowej.

Na co dzień żyje w luksusie, kocham i jestem kochana.

Od roku 2015 szczęśliwy ziemianin / Podlasie_ Dubnica Kurpiowska.

(ur. 1979 roku w Zwickau)

– po ukończeniu szkoły średniej studiowała nauki polityczne, historię nowoczesną i współczesną oraz socjologię na Uniwersytecie Friedricha Schillera w Jenie, na Uniwersytecie w Tartu (Estonia) oraz na Westphalian Wilhelm University w Münster. Po ukończeniu studiów i uzyskaniu tytułu magistra została rzecznikiem zarządu BÜNDNIS 90/DIE GRÜNEN w Hesji. W 2010 roku wróciła do Saksonii i pracowała jako urzędnik ds. polityki w grupie parlamentarnej BÜNDNIS 90/DIE GRÜNEN. W 2015 roku została posłanką do saksońskiego parlamentu krajowego i piastowała funkcję rzecznika ds. demokracji, prawa i polityki równości oraz polityki transportowej. Była także członkiem Saksońskiej Rady Kobiet.

Fot.: Marlen Mieth

(ur. 1957)

– komentator „Polityki”i „Gazety Wyborczej”, kierownik Katedry Dziennikarstwa Collegium Civitas, szef „ambasady” Concilium Civitas i redaktor jej „Almanachu”, autor piątkowych „Poranków TOK FM”, a wcześniej kilkunastu formatów radiowych i telewizyjnych. Wydał kilkanaście książek – ostatnio „Wirus 2020” (SIC! 2020). „Dziennikarz Roku 1997”, laureat m.in. Superwiktora, dwóch Wiktorów, nagrody PEN Clubu, nagrody im. Eugeniusza Kwiatkowskiego, Neonu Festiwalu Malta. Członek Towarzystwa Dziennikarskiego.

fot. Ewa Sawicka/Collegium Civitas

(ur. 1936 r. w Kolonii)

– wydawca noblisty Heinricha Theodora Bölla.

Reinhold Neven DuMont pracował jako wydawca, przejął i rozbudował wydawnictwo prasowe ojca, był przewodniczącym rady nadzorczej grupy firm M. DuMont Schauberg. Reinhold Neven DuMont uczęszczał do szkoły w Kolonii i Starnbergu. Jego matka zabrała go do domu rodziców nad Starnbergiem podczas II wojny światowej; mieszkali tam od 1941 do 1949 roku. W tym czasie ojciec pozostał w biznesie prasowym w Kolonii. Po reformie walutowej Reinhold Neven DuMont powrócił do Kolonii w 1949 roku. W 1963 roku  rozpoczął pracę w wydawnictwie Kiepenheuer&Witsch, a po kilka latach przejął firmę.

Jego rozumienie swojej pracy jasno wynika z następującego cytatu:

„Książki ładnie pachną, gazety nie. Ludzie otaczają się książkami, ale nie znam nikogo, kto lubiłby żyć ze stosami gazet. Wyrzucasz gazetę, którą przeczytałeś, nie możesz wyrzucić książki”. Na emeryturze Reinhold DuMont spędza dużo czasu we Francji; napisał swoją pierwszą powieść („Willa”) i przyjął posadę nauczyciela akademickiego na uniwersytecie. W 2011 roku ukazała się jego druga powieść „Kolekcjoner masek”.

Fot.: Ex-Verleger Kiepenheuer & Witsch

– tłumacz, poeta, niderlandysta, profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Uniwersytetu Stellenbosch w RPA (w latach 1985–2011 związany z Uniwersytetem Wrocławskim). Jest autorem m.in. monografii o recepcji literatury niderlandzkiej pt. „Multatuli (1820–1887) w Polsce” (2000), dwóch tomów „Historii literatury południowoafrykańskiej” (2004, 2012) i współredaktorem i autorem historii literatury niderlandzkiej „<Widzę rzeki szerokie…> Z dziejów dawnej literatury niderlandzkiej” (t. 1) oraz „<Widzę rzeki szerokie…>” Z dziejów literatury niderlandzkiej XIX i XX wieku” (t. 2, 2018). Tłumaczył książki autorów/ek holenderskich, flamandzkich oraz południowoafrykańskich, m.in. Hugona Clausa, Hermana de Conincka, J. Bernlefa, Miriam Van hee, Stefana Hertmansa, Gerrita Kouwenaara, Harrego Mulischa, Multatulego, Leonarda Nolensa, Felixa Timmermansa oraz z literatury afrikaans Ingrid Jonker, Etienne’a Leroux, Breytena Breytenbacha, Wilmy Stockenström i Antjie Krog. Za dorobek tłumaczeniowy otrzymał nagrodę im. Nijhoffa (1995), a za propagowanie kultury niderlandzkiej w Polsce ANV-Visser-Neerlandiaprijs (2008) oraz nagrodę Ministerstwa Spraw Zagranicznych Królestwa Niderlandów (2009) i belgijski Order Oficerski Leopolda I (2010).

– prof. dr hab., kierownik Zakładu Badań nad Literaturą Zagłady w Instytucie Badań Literackich PAN, członek Pracowni Poetyki Teoretycznej i Semiotyki Kultury IBL PAN, członek-założyciel Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy IFiS PAN, redaktor rocznika „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Razem z Barbarą Engelking przygotował koncepcję galerii „Zagłada” w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Pomysłodawca i współautor scenariusza wystawy czasowej „Tu Muranów” w Muzeum POLIN (czerwiec 2020—marzec 2021). Opublikował: „Tekst wobec Zagłady. O relacjach z getta warszawskiego” (1997; przekład angielski 2004; II wyd. 2016; przekład niemiecki 2018). „Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście”, (wspólnie z Barbarą Engelking) 2001; przekład angielski 2009; II wyd. rozszerzone i poprawione 2013). „Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji” (2009; przekład angielski 2018). „Ratowanie. Opowieści Polaków i Żydów” (2010; II wyd. 2018). „Spojrzenia na Warszawskie getto” (2011). „Biografie ulic. O żydowskich ulicach Warszawy: od narodzin po Zagładę” (2017). „Młyny boże. Zapiski o Kościele i Zagładzie”(2018, II wyd. 2021). „Wieczne strapienie. O kłamstwie, historii i Kościele”, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2020. „Warszawski Trójkąt Zagłady” (wspólnie z Zofią Waślicką-Żmijewską i Arturem Żmijewskim), Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2020. Opracował (razem z Martą Janczewską) i wstępem opatrzył „Archiwum Ringelbluma. Antologia”, Wrocław 2019, seria „Biblioteka Narodowa”.

– absolwentka filologii angielskiej na UJ, redaktorka, tłumaczka, menedżerka kultury. Przekładała m.in. Iana McEwana, Zeldę Fitzgerald, Hanifa Kureishiego, Zadie Smith, Paula Austera i J.M. Coetzee’ego. Od 2014 roku koordynuje projekty literackie we Wrocławiu – m.in. w ramach Europejskiej Stolicy Kultury i Miasta Literatury UNESCO. Szefowa zespołu programowego we Wrocławskim Domu Literatury.

Fot.: Rafał Komorowski

– pisarz, dziennikarz, fotoreporter, grafik (digital art). Autor magicznej trylogii kryminalnej osadzonej w scenerii Dolnego Śląska: „Tusculum”, „Muzeum Prawdy” i „Emplarium” – Książki Roku 2012 w internetowym plebiscycie KzK. Debiutował bestsellerowym zbiorem opowiadań sensacyjno-obyczajowych „Kompot ze świeżego nieboszczyka”, po latach uzupełnionym i wydanym pod tytułem „Apokalipsa, czyli sport motorowodny”.

Publicysta i fotoreporter Onet.pl zaangażowany w ratowanie dolnośląskiego pejzażu kulturowego, co dokumentuje popularna strona na facebooku: „HANNIBAL SMOKE: EMPLARIUM” oraz autorski kanał na You Tube.

W grudniu 2016 roku ukazało się „Niewidzialne Miasto”, bestsellerowy album historyczny dokumentujący najważniejsze budowle Wrocławia zrównane z ziemią od 1938 do 2000 roku.

W listopadzie 2018 roku trafił do księgarń „Niewidziany Dolny Śląsk”. Utrzymany w podobnej konwencji album przedstawia blisko 450 pałaców unicestwionych w historycznych granicach regionu. Bestseller po kilku tygodniach sprzedaży.

Trylogię promowaną jako „Zakazana historia Dolnego Śląska” zamyka wydana w czerwcu 2020 roku „Cicha Apokalipsa”. To jedyny w swoim rodzaju przewodnik grozy po zamkach, pałacach i dworach Dolnego Śląska zrujnowanych począwszy od 1945 roku.

Opowieść o ginącym pejzażu kulturowym znalazła swój ciąg dalszy w maju 2022 roku. „Zaginiony Górny Śląsk” to pierwsza w regionie publikacja przedstawiająca losy rezydencji zrównanych z ziemią w XX i XXI wieku.

– kulturoznawczyni, pracownica muzeum, radykalna feministka i bardzo radykalna działkowiczka. Prowadzi książkowy fanpage Kurzojady. Jako recenzentka współpracuje z magazynem „Książki”, „Empikiem”, wydawnictwami Czarne i Filtry.

– slawistka, adiunkt w Zakładzie Ukrainistyki IFS Uniwersytetu Wrocławskiego. Zajmuje się tłumaczeniem ustnym i przekładem artystycznym. Jako tłumaczka i moderatorka współpracowała m.in. z Festiwalem Literackim Miesiąc Spotkań Autorskich (2015–2017), Wrocław – Europejska Stolica Kultury 2016, Międzynarodowym Festiwalem Poezji Silesius 2022.

– autor dziewięciu książek poetyckich oraz jednej eseistycznej, poświęconej filmowym adaptacjom prozy Bohumila Hrabala. W 2023 roku w Wydawnictwie Czarne ukaże się jego książka o rzekach, których nie ma. Mieszka pod Łodzią.

Fot.: Joanna Głodek

(ur. 1970 r. w Zabrzu)

– mieszka w Gliwicach. Plastyczny samouk, pracuje jako operator pieca do topienia szkła; od 1992 roku tworzy komiksy o specyficznej estetyce i zawartości. Publikował w polskich zinach i magazynach komiksowych (m. in. „AQQ”, „Komiks Forum”, „KKK”, „Czas Komiksu”, „Krakers”, „Katastrofa”, „Ziniol”, „KGB”), oraz za granicą (czeski „Aargh!”, słoweński „Stripburek”, amerykański „Attic Wit”).

Od początku XXI wieku publikuje autorskie komiksy w formie samodzielnych tomów. W latach 2000–2001 ukazały się dwa tomy nieukończonej trylogii przygodowej Sothis, po nich przyszedł czterotomowy cykl Fastnachtspiel(2001-2006) – zbiór klaustrofobicznych opowieści rozgrywających się po końcu świata w ostatnim mieście we wszechświecie, którego mieszkańcy nigdy do końca nie umierają.

Marek Turek ma na koncie serie komiksowych stripów: Fuz, publikowany w bezpłatnej „Gazecie Powszechnej”, ukazującej się w Gliwicach i Zabrzu, oraz niemy, surrealistyczny Black Stripe, drukowany w Macedonii i Włoszech, gdzie wydano je w zbiorze pod mylącym tytułem Small english italian illustrated dictionary (2003). Paski te znalazły się także w zbiorze jego krótkich komiksów Międzyczas (2007), a pod nazwą Raptularz deliryczny publikowane były w formie webkomiksu w nieczynnym już blogu.

W 2008 roku artysta wydał kolejną niemą powieść graficzną: Bajabongo to opowieść o przygodach pewnego turysty w dość niesamowitym kurorcie. Cztery lata później ukazał się NeST – połączenie kryminału z dreszczowcem, którego akcja toczy się w 1940 roku, we Francji Vichy. Następny album, opublikowany w 2017 roku Bellmer. Niebiografia to wysmakowana, niema powieść graficzna o niemieckim artyście Hansie Bellmerze, urodzonym i mieszkającym w Katowicach.

Obecnie Turek jako współautor scenariuszy bierze aktywny udział w tworzeniu serii komiksowych zeszytów Wydział 7, wydawanej od 2018 r. (scen. z Tomaszem Kontnym, rys. Grzegorz Pawlak, Krzysztof Budziejewski, Arkadiusz Klimek, Robert Adler, Piotr Nowacki), osadzonej w czasach PRL i opowiadającej o działaniu jednostki śledczej wyjaśniającej zbrodnie z udziałem zjawisk paranormalnych. Od 2018 roku publikuje też Archiwum ekspansji – cykl komiksów fantastyczno-naukowych w magazynie „Fenix Antologia”.

Artysta konsekwentnie używa w swoich pracach ostrych kontrastów czerni i bieli i ekspresjonistycznych deformacji rzeczywistości; w jego rysunku widać fascynacje twórczością Marca-Antoine’a Mathieu i Thomasa Otta, ale jego znajomość języka i sztuki komiksu jest o wiele bardziej rozległa. Jest komiksowym koneserem i erudytą, czego dowodem są teksty publikowane w zinach i prasie specjalistycznej (w tym w „Zeszytach Komiksowych”).

(portret Marka Turka: rys. Arkadiusz Klimek)

– dr hab. prof. UWr, teoretyczka literatury, antropolożka kulturowa. Wykładowczyni w Katedrze Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego. Wiceprezeska Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Zajmuje się teoriami i metodologią nauk humanistycznych i społecznych, etnografią transrelacyjną, antropologią energii, edukacją otwierającą. Autorka kilku książek, m.in. „Tekst, dyskurs, poznanie z odmiennej perspektywy. Feministyczna krytyka literatury w Polsce po 1989 roku”; „W relacjach, sieciach, splotach asamblaży. Wyobraźnia antropologii społeczno-kulturowej wobec aktualnego”.

Obecnie prowadzi badania wokół kompleksu wydobywczo-energetycznego Turów na Dolnym Śląsku, koncentrując się na lokalnych sposobach rozumienia i doświadczania kryzysu klimatycznego i transformacji energetycznej w kontekstach społeczno-kulturowych,  środowiskowych i ekonomicznych.

Fot.: Sebastian Dakiniewicz

– artysta wizualny, kompozytor, twórca filmów animowanych, rzeźbiarz i rysownik. Uprawia formy literackie różnego typu. Formalista i gramatyk. Jest profesorem na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Laureat Nagrody im. Katarzyny Kobro. Prace w wielu kolekcjach; m. in. Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.

(ur. 1971 w Warszawie)

– dziennikarka, felietonistka i pisarka, absolwentka Historii Sztuki na UW; zajmuje się filmem, szeroko pojętą popkulturą; karierę zaczynała w Radiu Kolor prowadzonym przez Wojciecha Manna. Od 8 stycznia 2018 prowadzi razem z Michałem Figurskim poranny program Antyradia – „Najgorsze państwo świata”, a od stycznia 2019 jest też gospodynią autorskiej filmowej audycji pt. „Kino na podsłuchu”. W Canal Plus prowadzi od 2019 roku program „Aktualności Filmowe”. Autorka kilku książek, min. Ćwiartka raz, Wrzenie, Reset. W 2022 roku wydała „Wszyscy wiedzieli”, pierwszą w Polsce książkę poświęconą przemocy w szkołach aktorskich.

– poeta, eseista, tłumacz, literaturoznawca, adiunkt w Instytucie Filologii Romańskiej i Ośrodku Badań nad Awangardą Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor sześciu tomów wierszy (za „Drożdżownię” otrzymał Nagrodę im. Wisławy Szymborskiej 2016), dwóch książek z esejami („Premie górskie najwyższej kategorii” uhonorowano Nagrodą Znaczenia 2021), przekładów z francuskiego, rumuńskiego i serbskiego (m.in. Henriego Michaux, Gherasima Luki, Gellu Nauma czy Miroljuba Todorovicia). Autor i redaktor kilkunastu monografii naukowych poświęconych awangardom europejskim. Redaktor serii wydawniczych i czasopism naukowych. Pisze teksty o tematyce kolarskiej i wytycza ścieżki rowerowe. Mieszka w Krakowie.

Fot.: Rafał Latoszek

(ur. 1962)

– jako prozaik debiutował w 1996 roku zbiorem opowiadań Delectatio morosa wydanym przez Państwowy Instytut Wydawniczy. Potem opublikował La petite mort, Raz dokoła, To co obok, Humoreskę, Echo słońca, Bimetal, Pomarłych i Furtkę przy dozorcy. Za Pomarłych otrzymał Nagrodę Literacką Gdynia oraz nominację do Nagrody Literackiej Nike. Wcześniej był dwukrotnie nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia. Od urodzenia mieszka w małopolskich Ciężkowicach, które użyczają swojej przestrzeni literackim światom jego prozy.

Fot.: Witold Chronowski

(ur. 1949, Steinfort)

– absolwent Uniwersytetu Nancy II. Po wyborach w 2004 roku Jean Asselborn wszedł do rządu jako wicepremier i minister spraw zagranicznych i imigracji. Po wyborach parlamentarnych w 2009 roku został ponownie mianowany wicepremierem i ministrem spraw zagranicznych. W 2012 roku z jego inicjatywy Luksemburg został po raz pierwszy wybrany na niestałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ na lata 2013 i 2014.

Po wyborach powszechnych w 2013 roku Jean Asselborn został mianowany ministrem spraw zagranicznych i europejskich oraz ministrem ds. imigracji i azylu w koalicyjnym rządzie Partii Demokratycznej (DP), LSAP i Zielonych (déi gréng) w dniu 4 grudnia 2013 roku.

Po wyborach powszechnych w 2018 roku Jean Asselborn został mianowany ministrem spraw zagranicznych i europejskich oraz ministrem ds. imigracji i azylu w koalicyjnym rządzie DP, LSAP i déi gréng 5 grudnia 2018 roku. Reprezentował rząd Luksemburga od lipca 2004 roku w Radzie Unii Europejskiej w składach Rady ds. Zagranicznych i Spraw Ogólnych.

Był także wiceprzewodniczącym Partii Europejskich Socjalistów w latach 2000–2004.

Jean Asselborn jest obecnie najdłużej urzędującym ministrem spraw zagranicznych w Unii Europejskiej.

W 2010 roku został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec, a w 2013 roku został mianowany Komendantem Orderu Legii Honorowej (ordre national de la Légion d’honneur) Republiki Francuskiej.

Fot.: SIP / Yves Kortum

(ur. 1973)

– pisarka, tłumaczka i dziennikarka, członkini PEN Ukraine. Absolwentka filologii ukraińskiej na Lwowskim Uniwersytecie Narodowym oraz filologii słowiańskiej i romańskiej na Albert-Ludwigs-Universität Freiburg.

W latach 2000–2003 koordynatorka centrum OBTA (Ośrodku Badań Tradycji Antycznych Europy Środkowej i Środkowo Wschodniej, Uniwesytet Warszawski). Publikacje w prasie międzynarodowej: „du”, „NZZ” (Szwajcaria); „Die Welt”, „Süddeutsche Zeitung”, „Deutsche Welle” (Niemcy), „New York Times”, „The Guardian” (USA); „Gazecie Wyborczej”, „Tygodniku Powszechnym”, „Nowej Europie Wschodniej” (Polska).

Autorka 11 książek pisanych prozą, które przetłumaczono w 11 krajach. Otrzymała m.in. nagrodę za „Książkę Roku” w Kijowie, Nagrodę Ministerstwa Edukacji, Sztuki i Kultury Austrii, nagrodę literacką im. Josepha Conrada Instytutu Polskiego w Kijowie 2011 roku, nominację do nagrody „Lwów – Miasto Literatury UNESCO” oraz nominację do nagrody Angelus. Jest dwukrotną stypendystką programu Gaude Polonia (2003, 2012).

– dziennikarz, animator kultury, organizator wydarzeń filmowych, wykładowca Warszawskiej Szkoły Filmowej. Współzałożyciel i prezes Wrocławskiej Fundacji Filmowej, w latach 2011–2018 dyrektor artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Filmów Dokumentalnych Okiem Młodych, a w latach 2015–2021 dyrektor artystyczny Festiwalu Filmowego Spektrum. Współtwórca projektów: Polish Cinema for Beginners, MIASTOmovie, Kinematograf Wrocławski, Spółdzielnia Kinowa Ołbin i Dolnośląskie Spacery Filmowe. Publikował m.in. w portalach „Stopklatka.pl”, „Dolnośląskość.pl”, „Dwutygodnik.com”, a także w „Kinie”, „Ricie Baum”, „Logo” i „Aktiviście”. Laureat wielu nagród, wyróżnień i stypendiów. Mieszka we Wrocławiu.

(ur. 1942)

– urodziła się na Kresach, w Borysławiu w 1942 roku jako Lili Fuchsberg w zasymilowanej żydowskiej rodzinie inteligentów i artystów: Estery i Abrahama Fuchsbergów. W czasie wojny zginela nieomal cała rodzina Fuchsbergow. Uratowana razem ze swoją jedenastoletnią siostrą przez bohaterskich Polaków, Helenę i Władysława Grzegorczyków, autorka została wychowana na „odzyskanych ziemiach” w Nowej Rudzie. Siostra wyemigrowała do Palestyny w wieku czternastu lat. Przez długie lata siostry mogły tylko pisać do siebie listy! Tegoroczna laureatka Nagrody Historycznej Polityki.

Autorka „Listy do mojej siostry” jest absolwentką muzykologii na Uniwersytecie Warszawskim (tytuł magistera) i zrobiła specjalizację z muzyki francuskiej na Sorbonie w Paryżu, gdzie osiedliła się na stałe w 1969 roku.

Po przyjeździe do Paryża produkowała serie audycji muzycznych w Radio France Musique oraz audycje muzyczne w telewizji France II, promując muzykę polską.

Była wykładowczynią przez 25 lat na wydziale muzykologii na Sorbonie.

Wyszła za maź za Jean-Frédéric Ravet, ma dwoje dzieci i dwoje wnuków.

Fot.: Jacques Baillard

– historyczka sztuki, kuratorka, dyplomowana kustoszka, pedagożka. Absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie w 2010 obroniła pracę doktorską Artyści żydowscy w Warszawie 1939–1948, napisaną pod kierunkiem prof. dr hab. Jerzego Malinowskiego. W latach 1993–2012 pracowała w muzealnictwie, m.in. w: Muzeum Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie, a w latach 2018–2020 roku współpracowała z Muzeum Getta Warszawskiego. Od 2012 roku jest adiunktem w Instytucie Historii Sztuki WNHiS UKSW w Warszawie, pełniła także funkcję zastępcy dyrektora Instytutu (2016–2019), jest koordynatorką programu wymiany studenckiej Erasmus+.

Stypendystka Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie, The Hanadiv Charitable Foundation, The Jewish Theological Seminary oraz The Jewish Museum w Nowym Jorku.

W latach 2009–2011 uczestniczyła w pracach powołanego przez MKiDN „Zespołu ekspertów ds. badań proweniencyjnych w muzeach polskich w zakresie mienia pożydowskiego”. Od 1996 roku jest członkiem komisji oceniającej „Ogólnopolskiego konkursu wiedzy o historii i kulturze Żydów polskich” Fundacji Shalom. Jest członkinią Komisji Doradczej Fundacji Alexandra Bogena w Izraelu, Zarządu Polskiego Instytutu Studiów nad Sztuką Świata, należy też do Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Polskiego Towarzystwa Studiów Żydowskich. Recenzentka czasopism: „Muzealnictwo”, „Studia Judaica”, „Kwartalnik Historii Żydów”.

Przedmiotem prowadzonych przez nią badań naukowych jest kultura i sztuka Żydów połowy XIX i XX wieku w kontekście sztuki polskiej i europejskiej, w tym sztuka Holocaustu, ikonografia religijna i narodowa, także podróże artystyczne do Palestyny oraz zagadnienia związane ze stratami wojennymi kultury polsko-żydowskiej i badaniami proweniencji dzieł sztuki. W ostatnich latach jej badania koncentrują się na sztuce i środowisku artystów polsko-żydowskich w latach 1945–1950. Prowadzi badania w Polsce i Izraelu we współpracy z Fundacją Alexandra Bogena w Tel Awiwie. Wyniki badań prezentuje podczas konferencji krajowych i międzynarodowych, m.in. w Izraelu: World Congress of Jewish Studies (2017, 2005, 2001), Center for Jewish Art (1999).

Publikuje m.in. w „Kwartalniku ŻIH”, „Series Byzantina”, „Muzealnictwie”, „Studia Judaica”,  „Jews and Slavs”, pracach zbiorowych. Jest autorką opracowania IV tomu serii „Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy”, „Życie i twórczość Geli Seksztajn” (Warszawa 2011) oraz książki „Artyści żydowscy w Warszawie 1939–1945” (Warszawa 2015).

Kuratorka wystaw na temat twórczości artystów polsko – żydowskich przed 1939 rokiem, także getta warszawskiego i sztuki Holokaustu, m.in.: w ŻIH – „Gela Seksztajn 1907–1943. Żydowska malarka w getcie warszawskim” (2007), „Artyści żydowscy w Warszawie 1918–1939”, ŻIH (2008), Wilno – Paryż – Jerozolima. Malarstwo Rafaela Chwolesa 1913-2002”, (2005), w Uniwersytecie Warszawskim „Mordechaj Anielewicz – przywódca Powstania w Getcie Warszawskim” (2003), w MGW – „Wyprostowani, nieugięci… Natan Rapoport i Pomnik Bohaterów Getta w Warszawie” (2019).

– pracownik Wrocławskiego Domu Literatury, wykładowca w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego, koordynator Międzynarodowego Festiwalu Poezji Silesius, technik telekomunikacji kolejowej. Prowadzi spotkania, tworzy podcasty. Mieszka we Wrocławiu i Krotoszynie.

Fot.: Jerzy Wypych

(ur. 1951)

– kompozytor, poeta, felietonista, grafik. Twórca zespołu Perfect, autor wielu przebojów, działacz charytatywny, miłośnik zwierząt.

Fot.: Albert Zawada

(ur. 1979)

– poetka, autorka powieści, sztuk teatralnych i książek dla dzieci. Debiutowała tomem wierszy „Mocno poszukiwana”, ostatnio wydała „Raster Lichtensteina”. Autorka antologii opowiadań, kuratorka Międzynarodowego Festiwalu Opowiadania. Nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia za „Spamy miłosne”, laureatka nagrody PS IBBY za „Lato Adeli” (Książka Roku 2019). Nominowana do nagrody Podróż Literacka Hestii za powieść „Po śladach”. Teatr Polski we Wrocławiu i Teatr Muzyczny Capitol wystawiły jej sztuki m.in. „Leśni. Apokryf” i „Wyzwolenie: królowe”. Redaktorka naczelna społeczno-poetyckiego pisma „Zakład”. Doktorantka IBL PAN. Naukowo zajmuje się zjawiskiem kampu w nowej poezji polskiej.

Fot.: Angelika Klimek

(ur. 1965)

– historyk i krytyk sztuki, kurator wystaw, marchand, wykładowca. Autor licznych publikacji w dziedzinie sztuki, literatury i kulinariów. Ukończył Wydział Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1989 roku publikuje teksty o sztuce w prestiżowych pismach branżowych i nie tylko. W latach 2011-2013 redaktor naczelny miesięcznika „Art&Business”. W 2013 wydał książkę na temat związków literatury i kuchni zatytułowaną „Literatura od kuchni”. Obecnie wykładowca w ASP Łódź i w ASP w Warszawie.  Od 2022 roku redaktor naczelny pisma „Powidoki” wydawanego przez ASP Łódź.

Fot.: Jacek Poręba

– malarz, stypendysta Ministerstwa Kultury, Rządu Bawarii oraz organizacji pozarządowych, profesor wrocławskiej ASP, gdzie prowadzi pracownię malarstwa i kieruje studiami doktoranckimi. Członek Akademii Młodych Uczonych i Artystów oraz Dolnośląskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. Bywa kuratorem, publikuje teksty o sztuce. Pod jego redakcją ukazało się kilka publikacji zbiorowych. Prace w kolekcji Museo regionale d’Arte Moderna e Contemporanea di Palermo, Muzeum Narodowego w Gdańsku, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Współczesnego i Muzeum Miejskiego Wrocławia, Kulturhistorisches Museum zu Goerlitz oraz Banku PKO BP.

Jego zainteresowania obejmują ikonografię wanitatywną, ułomność i fragmentaryczność procesów postrzegania, estetykę detalu i destruktu. Autor wystaw dotyczących cielesności i śmiertelności („Późne objawy starości”, Śmierć na miejscu”), środowiska naturalnego i świata pozazmysłowego („Sopra Minerva”, „Science/Fiction”, „Aurora”) owadów („Mimicry”), roślin („Heliotropie”, „La force des plantes”), procesów o czarownictwo („Nietota”, „Inkantacje”)  i wątków modernistycznych („Detale/Przestrzenie”, „W głębi obrazu II”). Ostatni duży pokaz poświęcił dystopijnym pejzażom. Odbył rezydencje artystyczne w Monachium, Knoxville, Paryżu i Palermo.

Fot.: Piotr Dłubak

– dyrektorka Federacji Wydawców Europejskich. Od kilku lat wspiera europejską społeczność wydawniczą, pełniąc funkcję dyrektora Federacji Wydawców Europejskich. Aktywnie uczestniczyła w dyskusjach podczas przyjmowania Prawa Autorskiego w Dyrektywie Jednolitego Rynku Cyfrowego, reprezentując poglądy branży wydawniczej. Anne jest historyczką z wykształceniem prawniczym. Specjalizuje się prawem własności intelektualnej. Uwielbia czytać, chodzić na wystawy sztuki, oglądać filmy i balet, a także uczestniczyć w koncertach.

– ekspertka od stylizacji i pielęgnacji włosów, hair performer, producentka, kreatorka wizerunku indywidualnego, artystycznego i scenicznego. Swoje projekty realizuje dla świata teatru i filmu oraz magazynów mody. Laureatka medalu Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz tytułów „Designer of the year” oraz „Personality of the Year” od Intercoiffure Paris. Założycielka Akademii „Perfection Hair” oraz Pracowni, którą od 20 lat prowadzi wraz z zespołem uzdolnionych stylistów „Born to create”. Stworzyła wyjątkowe miejsce – Leśną Ostoję Sztuki, gdzie odbyła się realizacja filmu „Mistero di Antonia”, którego była producentką. Tworzy własne kolekcje, które są później prezentowane na różnych wydarzeniach, między innymi na „Nocy Muzeów”.

Fot.: Patrycja Toczyńska

Zamieszkały jedną nogą w Danii, drugą w Polsce nauczyciel, okazjonalnie pisarz, autor kilku książek wierszem i prozą, tłumacz z angielskiego i duńskiego.

Fot.: Max Pflegel

– marszandka, komisarzyni wystaw i wydarzeń z obszaru sztuki i kultury polskiej. Ma ogromne doświadczenie w prowadzeniu dużych projektów w Polsce i za granicą. Prowadzi Fundację Sztuki Współczesnej All That Art, galerię MIA we Wrocławiu, prezentując artystów polskich i z innych krajów (Niemcy, Rumunia). Główny celem są działania w obszarze kultury i sztuk plastycznych, rozwój publiczności dla sztuki i poprzez sztukę, promocja świadomego i odpowiedzialnego kolekcjonowania sztuki, promocja kultury oraz wspieranie artystów w ich twórczości. Współpracuje z instytucjami publicznymi i sztuki, z historykami sztuki i kuratorami polskimi i międzynarodowymi. Prezentuje zarówno klasyków polskiej sztuki współczesnej, jak też reprezentuje przedstawicieli polskiej sztuki młodego pokolenia, po 1989 roku. Zorganizowała z sukcesem trzy obszerne prezentacje sztuki Magdaleny Abakanowicz w Polsce i za granicą.

Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu, Szkoły Strategii Marki w SAR w Warszawie oraz studiów marszandzkich z zakresu Rynek Sztuki i Antyków na Akademii Krakowskiej. Prezeska Fundacji Top Modern Art.

– historyczka sztuki, kuratorka, producentka wystaw. Studiowała historię sztuki na Uniwersytecie Wrocławskim. Na co dzień managerka miaART GALLERY we Wrocławiu, gdzie zajmuje się organizacją i produkcją wystaw, zarządzaniem i promocją sztuki współczesnej, a także współpracą z artystami, kuratorami i kolekcjonerami. Współautorka podcastu „Ile właściwie było wielkich artystek?” na antenieRadia Kapitał.

Fot.: Artur Walczewski

pseud. Sasza Hady – autorka kryminałów: Morderstwo na mokradłach (2012) i Trup z Nottingham (2013), powieści obyczajowej o polskim gamedevie Na końcu wchodzą ninja (2015) oraz scenariusza do komiksu Wiedźmin. Córka płomienia (rys. Marianna Strychowska, 2019). Współtworzyła scenariusz i dialogi do gry Wiedźmin 3: Dziki Gon; tłumaczka (m.in. Mrocznej Wieży oraz Rozważań o Psalmach C.S. Lewisa), recenzentka. Na co dzień pracuje jako starsza scenarzystka w firmie CD PROJEKT RED. Mieszka w Krakowie.

Fot.: Mer Elfin

– uznana autorka książek dla dzieci i popularyzatorka dobrej literatury dziecięcej. Swoją twórczość prezentowała we Włoszech, Niemczech, Irlandii, Francji i Holandii. Jest zwyciężczynią organizowanego przez Empik konkursu na Najlepszą Książkę Dziecięcą „Przecinek i Kropka” oraz laureatką Nagrody Literackiej im. Kornela Makuszyńskiego. Jej książki wpisane są na Złotą Listę Fundacji „ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom”, międzynarodową listę Białych Kruków („The White Ravens”) oraz Listę Skarbów Muzeum Książki Dziecięcej. W 2007 roku otrzymała brązowy medal „Zasłużeni Kulturze – Gloria Artis”. Jest członkiem Polskiej Sekcji IBBY i Unii Literackiej. Ma troje dorosłych już dzieci, mieszka w Gdańsku.

– autorka Już, już!, Królestwa, jakich wiele czy Jowanki i gangu spod Gilotyny.Ciepło przyjęta przez czytelników i krytykę – za debiut literacki została nagrodzona Guliwerem w krainie Olbrzymów, a za powieść Kobra wyróżniona nagrodą im. Kornela Makuszyńskiego. Jej Świat Mundka został wpisany na Listę Skarbów Muzeum Książki Dziecięcej, otrzymał wyróżnienie w Konkursie PS IBBY Książka Roku 2020 oraz nominację do nagrody Literacka Podróż Hestii. Mówi się, że jej twórczość cechuje bezpośredni styl, humor, wiarygodnie nakreślone osobowości bohaterów, a przede wszystkim głębokie zrozumienie psychiki dziecka. Jest Gdańszczanką na podwarszawskiej wsi, gdzie mieszka z najmłodszymi dziećmi, mężem fotografem, dwoma psami i kotem.

– z wykształcenia mgr. inż ochrony środowiska. Od dziecka przyrodnik z zamiłowania, ornitolog. Urodził się na ziemi łomżyńskiej, gdzieś w okolicach Jedwabnego, Wąsosza, Bzur i wielu innych wsi i miasteczek, których historię naznaczyły pogromy. Od lat prowadzi gospodarstwo rolne na Podlasiu, tuż przy granicy z Białorusią.

Od jesieni 2021 do wiosny 2022 przemierzał nadgraniczne lasy, próbując nieść pomoc ludziom w potrzebie. Współpracuje z Grupą Granica.

– od urodzenia mieszkaniec Sokołowska, a obecnie – pasjonat tej miejscowości. Emerytowany księgowy.